Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Grudziądzu

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 lipca 2023 r.

Sąd Rejonowy w Grudziądzu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

asesor sądowy Wojciech Frela

po rozpoznaniu w dniu 7 lipca 2023 r. w Grudziądzu

sprawy z powództwa (...) (...) z siedzibą w G.

przeciwko B. M.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej B. M. na rzecz powoda (...) (...) z siedzibą w G. kwotę 3 620,73 zł (trzy tysiące sześćset dwadzieścia złotych siedemdziesiąt trzy grosze) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 grudnia 2022 roku do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałej części;

III.  zasądza od pozwanej B. M. na rzecz powoda (...) (...) z siedzibą w G. kwotę 978,00 zł (dziewięćset siedemdziesiąt osiem złotych zero groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty;

IV.  nadaje wyrokowi w punkcie I. i III. rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt I C 255/23

UZASADNIENIE

Powód (...) (...) reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł o zasądzenie od pozwanej B. M. na rzecz powoda kwoty 4875,61 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienie się orzeczenia do dnia zapłaty. Pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym został wniesiony do sądu w dniu 12 grudnia 2022 roku (k. 51). W uzasadnieniu powód wskazał, że roszczenie dochodzone pozwem powstało w skutek zawarcie przez pozwaną, a wierzycielem pierwotnym umowy pożyczki. Wierzyciel pierwotny w drodze umowy przelewu wierzytelności przeniósł wierzytelność wynikającą z umowy pożyczki na rzecz powoda. Strona pozwana dokonała wpłat w łącznej kwocie 431,60 zł, a wpłaty te ostały uwzględnione przy ustalaniu wartości przedmiotu sporu.

Pozwana odebrała odpis pozwu wraz z wezwaniem do złożenia odpowiedzi na pozew w dniu
26 maja 2023 roku (k. 106). Pozwana nie złożyła odpowiedzi na pozew oraz nie zajęła stanowiska
w sprawie, w związku z czym zaktualizowały się przesłanki do wydania wyroku zaocznego.

Sprawa została rozpoznana w postępowaniu uproszczonym.

Sąd ustalił, co następuje:

Dnia 15 października 2018 roku pożyczkodawca (...) z siedzibą
w P. i pożyczkobiorca B. M. zawarli umowę pożyczki nr (...). Całkowita kwota pożyczki wynosiła 2728 zł. Łączna kwota do zapłaty wynosiła 4925,71 zł. Pożyczka była oprocentowana według stałej stopy oprocentowania w wysokości 10 % w skali roku. W związku
z przygotowaniem i zawarcie umowy pożyczki pożyczkobiorca zobowiązał się ponieść koszty opłaty przygotowawczej w kwocie 100 zł oraz prowizję za udzielenie pożyczki w kwocie 1254,88 zł. Spłata pożyczki miała nastąpić w 52 tygodniowych ratach w kwocie: pierwsza rata 82,60 zł, zaś kolejne równe raty wynosiły po 82,61 zł. Opłata za dostarczenie środków wynosiła 20 zł. Opłata za obsługę terenowa pożyczki stanowiła koszt 52 zł. Termin płatności rat ustalony był w harmonogramie spłaty.
Zgodnie z pkt 15 A umowy w przypadku opóźnienie w płatności rat pożyczkobiorca uprawniony był do naliczania odsetek maksymalnych za opóźnienie, o których mowa w art. 481 § 2(1) kc.

Dowód: Umowa pożyczki k. 28-32, okoliczności bezsporne

Pismem z dnia 28 czerwca 2019 roku (...) wypowiedział B. M. umowę pożyczki nr (...).

Dowód: wypowiedzenie umowy k. 38, dowód nadania 40-41

Na podstawie umowy przelewu wierzytelności z dnia 15 lutego 2022 roku wierzyciel pierwotny (...) zbył na rzecz (...) (...) wierzytelność wynikającą z umowy pożyczki nr (...) zawartej pomiędzy wierzycielem pierwotnym, a pozwaną.

Dowód: umowa przelewu wierzytelności k. 16-23, aneks do umowy przelewu wierzytelności k. 24-25, oświadczenie k.26, wykaz wierzytelności k. 27

Sąd zważył, co następuje:

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o dowody z dokumentów. Prawdziwość żadnego
z dokumentów nie była kwestionowana, zaś sąd nie dopatrzył się powodów, aby odmówić im wiarygodności z urzędu.

W niniejszej sprawie strony zawarły umowę pożyczki. Zgodnie z art. 720 § 1 kc przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Zdaniem sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie w zakresie kapitału pożyczki, odsetek umownych za czas trwania umowy oraz odsetek za opóźnienie naliczonych zgodnie z postanowieniami umowy. Wątpliwości sądu nie budziła również zasadność obciążenia pozwanej opłatą przygotowawczą w kwocie 100 zł oraz kosztami obsługi w łącznej kwocie 72 zł.

Zgodnie z art. 385(1) § 1 kc postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyroku
z dnia 3 września 2020 roku w sprawach połączonych (...) S.A. przeciwko (...), (...) przeciwko (...), (...) przeciwko (...), wskazał, że pozaodsetkowy koszt kredytu dla konsumenta, który na mocy przepisów krajowych jest ograniczony do określonego pułapu, może jednak prowadzić do znaczącej nierównowagi w rozumieniu orzecznictwa Trybunału, mimo że został ustalony poniżej tej górnej granicy, jeżeli świadczone w zamian usługi nie wchodziły racjonalnie w zakres świadczeń wykonanych w ramach zawarcia lub zarządzania umową o kredyt, lub gdy kwoty obciążające konsumenta z tytułu kosztów udzielenia i zarządzania pożyczką wydają się oczywiście nieproporcjonalne do kwoty pożyczki. Do sądu krajowego należy uwzględnienie w tym aspekcie skutków innych warunków umownych w celu ustalenia, czy rzeczone warunki nie powodują znaczącej nierównowagi ze szkodą dla pożyczkobiorcy (Dz. U. UE. C. z 2020 r. Nr 378, str. 7, pkt. 95). Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 27 maja 2009 r. VI ACa 1473/08 "rażące naruszenie interesów konsumenta" oznacza nieusprawiedliwioną dysproporcję praw
i obowiązków na jego niekorzyść w określonym stosunku obligacyjnym, natomiast "działanie wbrew dobrym obyczajom" w zakresie kształtowania treści stosunku obligacyjnego wyraża się w tworzeniu przez partnera konsumenta takich klauzul umownych, które godzą w równowagę kontraktową tego stosunku (por. Wyrok SA w Warszawie z 27.05.2009 r., VI ACa 1473/08, LEX nr (...)). W decyzji nr (...) z dnia 3 czerwca 2015 r. (...) w K. uznał za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów działania pożyczkodawcy polegające na stosowaniu opłaty, której wysokość nie odpowiada wartości świadczeń realizowanych w ramach tej opłaty. W uzasadnieniu wskazanej decyzji stwierdzono, że sprzeczne
z dobrym obyczajem jest naruszenie ekwiwalentności świadczeń przy stosowaniu wobec konsumentów opłaty, której wysokość nie odpowiada wartości świadczeń realizowanych w ramach tej opłaty, co godziło w ich słuszny interes. Ponadto jak wskazał Sąd Najwyższy w Uchwale z dnia z 27 października 2021 r., III CZP 43/20 (LEX nr (...)) okoliczność, że pozaodsetkowe koszty kredytu konsumenckiego nie przekraczają wysokości określonej w art. 36a ust. 1 i 2 ustawy z dnia
12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, nie wyłącza oceny, czy postanowienia określające te koszty są niedozwolone (art. 385 ^{( 1)} § 1 k.c.).

Mając na uwadze powyższe rozważania w ocenie Sądu powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie w zakresie dochodzonej prowizji w kwocie 1254,88 zł. Obciążenie pozwanej kosztami pozaodsetkowymi stanowiącymi 46 % kwoty kapitału pożyczki udzielonej pożyczki jest nadmiernie wygórowane i nie wiążą się z żadnym ekwiwalentnym świadczeniem ze strony pożyczkodawcy. Powód nie wykazał, aby koszty pozaodsetkowe wchodziły w racjonalny zakres świadczeń wykonywanych w ramach zawarcia lub zarządzenia umową. Tym samym w ocenie sądu postanowienia umowne w tym zakresie kształtują prawa i obowiązki pozwanej w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Ponadto postanowienia umowne w zakresie kosztów pozaodsetkowych zmierzają do obejścia prawa co do odsetek maksymalnych. Dlatego też wskazane postanowienia umowne obciążające pozwanego kosztami pozaodsetkowymi w kwocie 1254,88 zł na podstawie art. 58 § 1 kc w zw. z art. art. 385 ¹ § 1 k.c należało uznać za nieważne.

Mając na uwadze powyższe rozważania w punkcie I wyroku zasądzono kwotę 3.620,73 zł [dochodzona pozwem kwota 4.875,61 zł – prowizja 1.254,88]. O odsetkach ustawowych za opóźnienie orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu. Jako datę naliczania odsetek przyjęto datę złożenia pozwu w (...). W pozostałym zakresie powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 § 1 kpc. Na koszty powoda złożyły się: opłata od pozwu w kwocie 400 zł, opłata od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, koszt zastępstwa procesowego
w kwocie 900 zł. Strona pozwana nie poniosła żadnych kosztów. Powód wygrał sprawę 74 %.
Dlatego też, w punkcie III wyroku zasądzono na rzecz powoda kwotę 978 zł. Na podstawie
art. 98 § 1(1) kpc orzeczono o odsetkach ustawowych za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty od kwoty kosztów procesu.

Na podstawie art. 333 § 1 pkt 3 kpc orzeczono w punkcie IV wyroku o rygorze natychmiastowej wykonalności.