Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Grudziądzu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 czerwca 2025 roku

(...) I Wydział Cywilny
w składzie następującym:

Przewodniczący:	asesor sądowy Wojciech Frela
Protokolant:	sekretarz sądowy Marika Kielian

po rozpoznaniu w dniu 21 maja 2025 roku w Grudziądzu na rozprawie
sprawy z powództwa J. M. (1)
przeciwko (...) z siedzibą w W. oraz (...) z siedzibą w G.
o zapłatę

I. oddala powództwo;

II. odstępuję od obciążania powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu;

III. nieuiszczonymi wydatkami postępowania obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 275/22

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 4 czerwca 2025 roku

Powódka J. M. (1) działająca przez profesjonalnego pełnomocnika pozwem skierowanym przeciwko (...) z siedzibą w W. oraz (...) z siedzibą w G. wniosła o zasądzenie in solidum
od pozwanych na rzecz powódki kwoty 2500 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie,
w stosunku do pozwanego (...) od dnia 27 września 2029 roku do dnia zapłaty, w stosunku
do pozwanego (...) od dnia 18 września 2019 roku do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za doznane szkody majątkowe. Dodatkowo powódka wniosła o zasądzenie
in solidum od pozwanych kwoty 20 000 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, w stosunku do pozwanego (...) od dnia 27 września 2029 roku do dnia zapłaty, w stosunku do pozwanego (...) od dnia 18 września 2019 roku do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Powódka wniosła o zasądzenie in solidum od pozwanych na rzecz powódki zwrotu kosztów procesu, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
W uzasadnieniu pozwu powódka zakreśliła podstawę faktyczną oraz argumenty za uwzględnieniem powództwa (k. 6-15).

Pozwany (...) z siedzibą w W. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany odniósł się do twierdzeń i argumentów powoda zawartych w pozwie (k.68-69).

Pozwany (...) z siedzibą w G. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany odniósł się do twierdzeń i argumentów powoda zawartych w pozwie (k.79-89).

Sprawa została rozpoznana w postępowaniu zwykłym.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 9 sierpnia 2019 roku w G. na przejściu dla pieszych przy ul. (...) doszło do zdarzenia drogowego. B. K. kierujący samochodem osobowym marki B. (...) o nr rej. (...), jadąc ul. (...) w G. w kierunku ul. (...) potrącił małoletnią wówczas J. M. (1), która przebiegała przez jezdnię z prawej strony na lewą. J. M. (1) nie zachowała należytej staranności przy przekraczaniu jezdni nie ustępując pierwszeństwa nadjeżdżającym pojazdom i wchodząc zza przeszkody.

W wyniku zdarzenia powódka doznała licznych obrażeń ciała m.in. złamania kości czołowej prawej, złamania kości jarzmowej prawej, złamania skrzydła większego kości klinowej prawej, krwiaka podtwardówkowego, krwiaka podtorebkowego śledziony, krwiaka nadtwardówkowego okolicy czołowej, stłuczenia płuc i szyi oraz ranę szarpaną tylnej części klatki piersiowej po stronie prawej. Wymienione obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządów centralnego układu nerwowego, twarzoczaszki, układu oddechowego i układu krążenia na okres powyżej 7 dni. Powódka podniosła, że doznane urazy radykalnie zmieniły jego życie - pogorszyły jego standard, uniemożliwiły wykonywanie wielu czynności, ograniczyły w kontaktach towarzyskich oraz wyłączyły z wielu aktywności fizycznych. Towarzyszyły im dolegliwości bólowe o znacznym natężeniu
oraz ograniczenia ruchomości. Wymagała pomocy osoby bliskiej w wykonywaniu czynności dnia codziennego. Po urazach pozostały szpecące blizny. Odczuwała dyskomfort psychiczny i wymagała wsparcia psychicznego ze strony bliskich oraz specjalistów.

Samochód uczestnika zdarzenia został uszkodzony, stwierdzono na nim m. in. uszkodzenie dachu po stronie prawej, pękniętą szybę czołową w prawej części oraz lekkie zagięcie prawego przedniego błotnika.

Ulica (...) w miejscu zdarzenia była jednojezdniowa, dwukierunkowa, o dwóch pasach ruchu, wyznaczonych poziomymi znakami drogowymi. Zdarzenie miało miejsce w obszarze zabudowanym, gdzie ograniczenie prędkości wynosiło (...), prawidłowo oznakowanej znakami drogowymi. Jezdnia w miej­scu wypadku posiadała nawierzchnię asfaltową, suchą, czystą, gładką. Szerokość jezdni wyno­siła 9,8 m, po jej lewej i prawej stronie znajdował się chodnik. Do wypadku doszło w porze dziennej, przy słonecznej pogodzie , braku opadów i mgły.

Po prawej stronie jezdni, na przejściu dla pieszych stał zaparkowany pojazd ciężarowy M.
o nr rej. (...) o długości około 10m, należący do pozwanego (...) Tuż za pojazdem oraz na chodniku po prawej stronie jezdni ustawiono barierki białoczerwone. Samochód ciężarowy został zaparkowany w sposób blokujący wejście na przejście dla pieszych
od strony prawej, a także utrudniający przejazd pojazdom kierującym się w stronę ul. (...) zmuszając je do najeżdżania na przeciwległy pas ruchu w celu wykonania manewru omijania. Przedstawione ustawienie pojazdu ciężarowego było konieczne w celu wykonania prac budowlanych polegających na montażu słupa oświetleniowego przy przejściu dla pieszych wykonywanych
na podstawie umowy z dnia 19 czerwca 2019 roku zawartej między (...) G. – (...) a (...)

Kierujący samochodem osobowym marki B. posiadał ważną polisę ubezpieczeniową
w (...) Dnia 27 sierpnia 2019 roku strona powodowa dokonała zgłoszenia szkody u wyżej wymienionego ubezpieczyciela. Zgłoszenie spotkało się z odmową, na podstawie zakończonych działań K. w G., w związku, z którymi postanowieniem (...)
w G. z dnia 31 grudnia 2019 roku umorzono dochodzenie wobec stwierdzenia braku znamion czynu zabronionego, a także uznania pokrzywdzonej za wyłącznie winną zdarzenia. Decyzja została potwierdzona przez (...) postanowieniem z dnia 20 lipca 2020 roku.

W kwestii ustalenia odpowiedzialności stron za spowodowanie wypadku sąd posłużył się wiedzą specjalistyczną poprzez opinię biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych
na okoliczność wykazania faktu przebiegu zdarzenia, nieprawidłowego zachowania się przez kierującego pojazdem marki B. oraz nieprawidłowego działania prowadzącego w obrębie miejsca zdarzenia prace (...) w zakresie nieprawidłowego oznakowania i zabezpieczenia miejsca prowadzonych prac w obrębie pasa drogowego i jego bezpośredniego sąsiedztwa.

Biegły sądowy na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego w opinii z dnia
5 października 2023 roku doszedł do wniosku, że kierujący pojazdem B. w chwili powstania stanu zagrożenia wypadkowego poruszał się z prędkością (...) i przyczynił się do zaistnienia zdarzenia, bowiem zbliżając się do oznakowanego przejścia dla pieszych, którego widoczność była dodatkowo ograniczona przez pojazd M., powinien zachować szczególną ostrożność. Wybiegającą zza pojazdu M. pieszą zauważył w chwili, gdy jego pojazd znajdował się w odległości (...) od toru jej ruchu. Na powstałe zagrożenie wypadkowe zareagował prawidłowo. Jednocześnie
za bezpośredniego sprawcę zagrożenia wypadkowego uznał poszkodowaną pieszą, która przekraczała jezdnię w sposób nieprawidłowy.

W kwestii analizy sposobu zabezpieczenia miejsca wykonywania robót w rejonie przedmiotowego wypadku w dużej mierze biegły oparł się na analizie osobowego materiału dowodowego oraz analizie dokumentacji fotograficznej z miejsca zdarzenia. Konkludując,
iż w miejscu prowadzenia prac zastosowano nieodpowiedni rodzaj zapór. Niezgodność ta nie miała jednak wpływu na zaistnienie i przebieg zdarzenia.

Pismem z dnia 20 grudnia 2023 roku pozwany (...) wniósł o zobowiązanie biegłego do sporządzenia opinii uzupełniającej, w której biegły odniesie się do podniesionych przez pozwanego zarzutów na okoliczność braku przyczynienia się kierującego samochodem B. do zdarzenia.

Powódka pismem z dnia 31 stycznia 2024 roku wniosła o uzupełnienie opinii przez biegłego w zakresie prawidłowości zachowania kierującego pojazdem B..

Pozwany (...) nie kwestionował opinii biegłego.

Wobec postanowienia Sądu z dnia 8 kwietnia 2024 roku dopuszczającego dowód
z uzupełniającej opinii biegłego, biegły w dniu 2 sierpnia 2024 roku sporządził opinię uzupełniającą. Wynikało z niej, że aby uniknąć potrącenia, pojazd B. musiałby poruszać się maksymalnie
z prędkością (...) w zależności od wartości współczynnika przyczepności opon do nawierzchni, prędkości poruszania się pieszej i przy założeniu czasu reakcji kierowcy dla hamowania 0,6 s. Potwierdzona została także informacja dotycząca konieczności zachowania szczególnej ostrożności w związku z zajęciem przejścia dla pieszych przez pojazd E. przez wszystkich uczestników ruchu drogowego. W pozostałym zakresie uzupełniająca opinia odpowiadała ustaleniom z pierwotnej opinii.

Zgodnie z ustaleniami z zarządem dróg miejskich zabezpieczenie robót miało odpowiadać Rozporządzeniu Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 roku w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego
i warunków ich umieszczania na drodze

Dowód: dokumentacja medyczna k. 23-45 i k. 161-201, akta szkody k.72, umowa k. 98-100, dokumentacja fotograficzna k. 101-105, zeznania świadka J. M. (2) protokół skrócony
k. 133-134v, zeznania świadka E. C. protokół skrócony k. 134v-135v, zeznania świadka P. J. protokół skrócony k. 135v-136, zeznania świadka J. L. protokół skrócony k. 136-137, zeznania świadka G. P. protokół skrócony k. 137-137v,notatka urzędowa k.144-145, szkic k.146-147, protokół oględzin miejsca z tablica poglądową k.148-156, protokół oględzin pojazdu k. 157-160, protokół odtworzenia utrwalonego zapisu k. 202, protokoły przesłuchania świadków k. 203-221, postanowienie o umorzeniu dochodzenia k.222-225, postanowienie (...) sygn. akt (...) k.226-227, przesłuchanie powódki protokół skrócony k. 231-232v, protokół przesłuchania za pozwanego R. Z. protokół skrócony k. 232v-233, opinia Ł. (...) z dnia 05.10.2023 r. k. 267-318, pismo pozwanego (...) z dnia 20.12.2023 r. k. 340-344, pismo przygotowawcze pozwanego (...) z dnia 04.01.2024 r. k. 350-357, pismo przygotowawcze powódki z dnia 31.01.2024r. k.361-364, opinia Ł. (...) z dnia 05.10.2023 r. k. 357-380, pismo zarządu dróg miejskich k. 409

Sąd zważył, co następuje:

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o zeznania świadków wymienionych poniżej, dowody
z dokumentów załączonych do akt sprawy, w szczególności dokumentów zgromadzonych w aktach postępowania przygotowawczego, dowód z przesłuchania stron, opinię biegłego (...).

Na podstawie przesłuchania powódki J. M. (1), prezesa zarządu E. G.
sp. z o.o. (...) oraz świadków J. M. (2), A. W., G. P., E. C., K. G., P. J., J. L. ustalono okoliczności dotyczące przebiegu zdarzenia. Zeznania te Sąd uznał za wiarygodne jako wzajemnie zbieżne i korespondujące ze zgromadzonymi dokumentami, w szczególności z opinią biegłego oraz materiałem przekazanym przez (...).

Kluczowe dla ustalenia przebiegu zdarzenia oraz zastosowanych zabezpieczeń okolic robót budowlanych były zeznania świadków E. C. P. J. i G. P.. Pracownicy (...) zeznając na rozprawie w dniu
12 października 2022 roku przekazali spójne i szczegółowe informacje na temat wykorzystanych form zabezpieczenia okolic robót. Świadek G. P., jako jedyny z pracowników widział nadbiegającą powódkę i próbował ją ostrzec przed zagrożeniem. Potwierdził, on fakt wbiegnięcia przez poszkodowaną na jezdnie nagle i brak możliwości wcześniejszej reakcji przez kierującego samochodem osobowym.

Zeznania świadków A. W. i K. G. zawarte w protokołach czynności K. w G. potwierdzają, że powódka wbiegła wprost przed samochód B.,
w taki sposób, że uczestnik zdarzenia nie mógł jej wcześniej zauważyć. Obaj świadkowie zeznali,
iż do zdarzenia doszło przy niewielkiej prędkości samochodu ze względu na utrudnienia w ruchu spowodowane pracami budowlanymi.

Sąd uznał za wiarygodne ze opinii biegłych sporządzone przez (...). Sporządzone opinii były jasne, logiczne. Sąd miał na uwadze, że opinii zostały sporządzone przez biegłych o wysokich kwalifikacjach. Sporządzone opinii są obszerne,
a ich autorzy wnikliwie przenalizowali stan faktyczny wyjaśniając wszelkie wątpliwości występujące
w sprawie. Biegli w sposób przekonujący uargumentowali swoje stanowisko w sprawie.

Sąd na podstawie art. 235(2) § 1 pkt 2 i 5 kpc postanowił pominąć dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu medycyny oraz biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej, jako nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy i zmierzające do przedłużania postępowania.

Ponadto na podstawie art. 235(2) § 1 pkt 2 i 5 kpc sąd postanowił pominąć dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu budownictwa, jako udowodniony zgodnie z twierdzeniem wnioskodawcy i zmierzający do przedłużania postępowania.

W myśl art. 435. § 1 kc prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Zgodnie z art. 436. § 1 kc odpowiedzialność przewidzianą w artykule poprzedzającym ponosi również samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody. Jednakże gdy posiadacz samoistny oddał środek komunikacji w posiadanie zależne, odpowiedzialność ponosi posiadacz zależny.

W niniejszej sprawie na pierwszy plan wysuwa się zagadnienie czy zachodzi okoliczność egzoneracyjna w postaci wyłącznej winy poszkodowanego co powoduje zwolnienie strony pozwanej od odpowiedzialności. Zdaniem Sądu zgromadzony materiał dowodowy pozwala przyjąć, że strona pozwana podołała ciężarowi dowodu okoliczności egzoneracyjnej.

W doktrynie wskazuje się, że kontrowersje budzi, czy wyłączna wina poszkodowanego jako okoliczność egzoneracyjna ma być rozumiana jako wyłączna przyczyna szkody i czy przerywa związek przyczynowy między ruchem przedsiębiorstwa a szkodą. Dawniej prezentowano pogląd,
że powstanie szkody wyłącznie z winy poszkodowanego w rozumieniu art. 435 § 1 KC nie oznacza,
iż wina poszkodowanego ma być jedyną („wyłączną”) przyczyną powstania szkody. Twierdzono,
że taka wykładnia, choć odpowiada literalnemu brzmieniu komentowanego przepisu, jest nie do pogodzenia z jedną z przesłanek odpowiedzialności, jaką jest związek przyczynowy między szkodą a ruchem przedsiębiorstwa (szkoda wyrządzona przez ruch przedsiębiorstwa). Skoro ruch przedsiębiorstwa jako przyczyna szkody jest przesłanką odpowiedzialności na gruncie art. 435 § 1 KC, to gdyby przyjąć, że przesłanką egzoneracyjną jest wina poszkodowanego jako wyłączna przyczyna szkody, ta przesłanka wyłączająca odpowiedzialność nigdy nie byłaby spełniona.
W konsekwencji postulowano, aby jako wyłączną winę poszkodowanego rozumieć sytuację, gdy zawinione zachowanie poszkodowanego jest jedną z przyczyn powstania szkody, a jednocześnie nikomu innemu winy przypisać nie można. Odmienny, obecnie dominujący, pogląd zakłada,
że „wyłączność” winy poszkodowanego lub osoby trzeciej na tle art. 435 § 1 KC należy rozumieć na płaszczyźnie kauzalnej, tj. jako wyłączną przyczynę szkody, a nie jedną ze współprzyczyn szkody, ale jedyną zawinioną. Podnosi się również, że gdy szkoda wynika z wyłącznej winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, na podstawie art. 435 następuje pewna modyfikacja adekwatnego związku przyczynowego (art. 361 § 1), mianowicie przyczyną szkody jest w istocie działanie tych osób, a ruch przedsiębiorstwa jest jedynie w to działanie wprzęgnięty na mocy ich zawinionej decyzji” ( G. Karaszewski, Kodeks cywilny, s. 781). Pogląd ten należy zaakceptować z zastrzeżeniem,
że w istocie mamy tu do czynienia z dwiema przyczynami szkody w rozumieniu
art. 361 § 1 KC - ruchem przedsiębiorstwa oraz zawinionym zachowaniem poszkodowanego - ale wolą ustawodawcy wykazanie tej drugiej jako wyłącznie wywołującej szkodę związaną z ruchem powoduje zwolnienie od odpowiedzialności za ruch przedsiębiorstwa lub zakładu. Określanie tego mianem przerwania związku przyczynowego między ruchem a szkodą jest zatem pewnego rodzaju uproszczeniem, choć nie należy się mu przeciwstawiać z uwagi na rozpowszechnienie tego sformułowania w orzecznictwie. (por. W. Borysiak (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, wyd. 33, 2024, komentarz do art. 435, nb. 69-72).

W orzecznictwie ocena relacji kauzalnych między zawinionym zachowaniem poszkodowanego a szkodą jest przeprowadzana z uwzględnieniem zasady ograniczonego zaufania
w ruchu drogowym, przy czym nie bez znaczenia jest także ocena zachowania innych osób uczestniczących w wypadku, w szczególności kierującego pojazdem. W wyroku (...)
z 18 kwietnia 1986 r., (...), wskazano, że: „z przyjętej powszechnie zasady ograniczonego zaufania kierowcy w stosunku do innych uczestników ruchu drogowego nie można wyprowadzić wniosku, że kierowca pojazdu poruszanego za pomocą sił przyrody, jadąc w terenie nie zabudowanym w porze nocnej, musiał się liczyć z możliwością pojawienia się na drodze przeszkody nie oświetlonej, a w konsekwencji tego prowadzić pojazd z taką szybkością, aby mógł on zatrzymać pojazd w każdej chwili przed taką przeszkodą”. W wyroku (...) z 19 lipca 2000 r., (...), niepubl., wskazano, że konstrukcja
art. 435 i art. 436 § 1 KC polega na przeciwstawieniu źródeł powstania szkody w płaszczyźnie przyczynowości, a nie winy; z tego względu, jeżeli posiadacz pojazdu broni się wykazywaniem,
że szkoda nastąpiła wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, nadal przyjmuje się jego odpowiedzialność, gdy zostanie udowodnione, iż obok tej przyczyny działała jeszcze inna, która zaszła po jego stronie. W wyroku (...) z 25 stycznia 2001 r.,
IV CKN 243/00, L., uznano, że okoliczność egzoneracyjna w postaci wyłącznej winy poszkodowanego wystąpiła w sprawie, w której kierowca pojazdu prowadził samochód prawidłowo, nie przekraczając dopuszczalnej prędkości, a z opinii biegłych wynikało, że wyłączną przyczyną wypadku drogowego było niespodziewane wtargnięcie na jezdnię poszkodowanej zza tyłu autobusu,
z którego wysiadała. Oceny tej nie zmieniła okoliczność, że we krwi kierowcy stwierdzono stężenie 0,74 promila alkoholu, skoro w opinii biegłych nie miało to jakiegokolwiek związku z wypadkiem.
Z kolei w wyroku (...) z 20.3.2019 r., VI ACa 1700/17, L., odwołując się do powinności kierowcy pojazdu wynikających z zasady ograniczonego zaufania,
Sąd przyjął, że nie została spełniona omawiana okoliczność egzoneracyjna w sprawie, w której poszkodowany wypadkiem drogowym wprawił się wcześniej w stan upojenia alkoholowego
i w momencie wypadku leżał w poprzek lewego pasa jezdni (Sąd ustalił przyczynienie poszkodowanego na poziomie 50% i zastosował art. 362 KC).

Dalszą analizę poprzedzić wypada ogólną uwagą co do zasad przejścia pieszych przez jezdnię w miejscu zdarzenia. Wedle art. 13 Ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym
w brzmieniu obowiązującym w chwili zdarzenia

1. Pieszy, przechodząc przez jezdnię lub torowisko, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, korzystać z przejścia dla pieszych. Pieszy znajdujący się na tym przejściu ma pierwszeństwo przed pojazdem.

2. Przechodzenie przez jezdnię poza przejściem dla pieszych jest dozwolone, gdy odległość od przejścia przekracza 100 m. Jeżeli jednak skrzyżowanie znajduje się w odległości mniejszej niż 100 m od wyznaczonego przejścia, przechodzenie jest dozwolone również na tym skrzyżowaniu.

3. Przechodzenie przez jezdnię poza przejściem dla pieszych, o którym mowa w ust. 2, jest dozwolone tylko pod warunkiem, że nie spowoduje zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub utrudnienia ruchu pojazdów. Pieszy jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pojazdom i do przeciwległej krawędzi jezdni iść drogą najkrótszą, prostopadle do osi jezdni.

Stosownie do art. 14 pkt 1,2,4,7 Ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym Zabrania się:

1) wchodzenia na jezdnię:

a)bezpośrednio przed jadący pojazd, w tym również na przejściu dla pieszych,

b) spoza pojazdu lub innej przeszkody ograniczającej widoczność drogi;

2) przechodzenia przez jezdnię w miejscu o ograniczonej widoczności drogi;

4) przebiegania przez jezdnię;

7) przechodzenia przez jezdnię w miejscu, w którym urządzenie zabezpieczające lub przeszkoda oddzielają drogę dla pieszych albo chodnik od jezdni, bez względu na to, po której stronie jezdni one się znajdują.

Zgodnie z opinią podstawową powódką mogła przekroczyć jezdnie, jednak powinno to nastąpić zgodnie z zasadami określonymi w art. 13 ust. 3 prawa o ruchu drogowym (k.14). Oznacza,
to że powódka mogła przejść przez jezdnie pod warunkiem, że nie spowoduje zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub utrudnienia ruchu pojazdów. Powódka obowiązana była ustąpić pierwszeństwa pojazdom. Nadto powódką w swoim postępowaniu winna uwzględnić przywołany wyżej art. 14 prawa o ruchu drogowym.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy rozpocząć należy, że zgodnie z ustaleniami
z zarządem dróg miejskich zabezpieczenie robót przez pozwanego (...) miało odpowiadać Rozporządzeniu Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 roku w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drodze. Jak wynika z opinii biegłego (k. 306-313) warunki określone przez wymienione Rozporządzenie zostały spełnione, zaś te które nie zostały spełnione nie miały wpływu na przebieg zdarzenia. W ocenie sądu miejsce prac zostało zabezpieczone, a pozwanemu (...) nie sposób przypisać naruszenie zasad należytej staranności. Sąd wziął pod uwagę, że pracownik pozwanego świadek G. P. krzyczał na powódki, aby ostrzec ją przed wejściem na jezdnię (k. 135,137). Zdaniem sądu brak jest związku przyczynowego pomiędzy ruchem przedsiębiorstwa, a szkodą której doznała powódka.

W ocenie sądu pozwany (...) wykazał przesłankę egzoneracyjną wyłącznej winy poszkodowanej. Sąd miał na uwadze, że wedle przytoczonych wyżej przepisów o ruchu drogowym to powódkę w pierwszej kolejności obciążał obowiązek upewnienia się, że przejście przez ulicę nie spowoduje zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub utrudnienia ruchu pojazdów. Nadto to powódką była obowiązana do ustąpienia pierwszeństwa pojazdom.
W realiach niniejszej sprawy udowodnione zostało, że powódka nie zachowała należytej staranności przy przejściu przez jezdnie. Sąd w tej części oparł się na zeznaniach świadków, którzy widzieli zdarzenie, a także na ustaleniach poczynionych w toku postępowania przygotowawczego. Powódka nie upewniła się czy może bezpiecznie przejść przez przejście dla pieszych. Nadto powódka nie wzięła pod uwagę, że wchodzi na jezdnia w miejscu gdzie widoczność była ograniczona przez stojący pojazd wykonujący prac drogowe. Zdaniem sądu powódka powinna wziąć pod uwagę sytuacje istniejącą
w miejscu zdarzenia i dostosować swoje zachowanie do zaistniałej sytuacji. W chwili zdarzenia powódka miała ukończone 16 lat, zatem jej stopień rozwoju pozwalał, na prawidłową ocenę sytuacji
i przewidywanie konsekwencji swego postępowania. W ocenie sądu powódka swoim zachowaniem naruszyła elementarne zasady ruchu drogowego przechodząc przez jezdnie nie upewniając się czy może bezpiecznie przejść ulicę oraz wybiegając zza przeszkod.. Również biegli w opinii wskazali,
że bezpośrednie zagrożenia wypadkowe stworzyła poszkodowana piesza, która przekraczała jezdnię
w sposób nieprawidłowy (k.317). Sąd dostrzega, że wedle opinii biegłych pojazd B. przyczynił się do zaistnienia zdarzenia, ponieważ zbliżając się do oznakowanego przejścia dla pieszych, którego widoczność była dodatkowo ograniczona przez pojazd M. powinien zachować szczególną ostrożność i dostosować prędkość do panujących warunków ruchu. W chwili stanu zagrożenia wypadkowego pojazd B. poruszał się z prędkością (...). Aby uniknąć potrącenia pojazd musiałby się poruszać z prędkością (...) (k.317). Kierujący pojazdem B. poruszał się
z prędkością niższą niż dozwolona (w miejscu zdarzenia obowiązuje ograniczenie prędkości do
(...)). Zdaniem sądu zasada ograniczonego zaufania nie oznacza konieczności przewidywania rażących naruszeń zasad w ruchu drogowym innych uczestników. Jak wynika z ustaleń biegłych pojazd B. poruszał się z prędkością niższą niż dozwolona na odcinku kilkudziesięciu metrów (k.295). W ocenie sądu biorcą pod uwagę zasady doświadczenia życiowego prędkość z jaką poruszał się pojazd B. jest niska i pozwala na reakcję na ewentualne zagrożenie. Sąd wziął pod uwagę,
że to na powódce w pierwszej kolejności spoczywał obowiązek zachowania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu ruchu, a także ustąpienia pierwszeństwa pojazdom. Powódka zignorowała również zakaz wchodzenia na jezdnię zza przeszkody nie upewniając się przy tym, czy może bezpiecznie przekroczyć jezdnie. Zdaniem sądu powoduje to, że stopień należytej staranności jaką zastosować do kierującego pojazdem B. ulega zmniejszeniu, a prędkość z jaką poruszał się pojazd była adekwatna do zaistniałej sytuacji. Sąd wziął pod uwagę, że zdaniem biegłych gdyby kierujący pojazdem B., aby uniknąć potrącenia pojazd musiałby się poruszać z prędkością (...). Biegli oszacowali prędkość pojazdu w chwili zdarzenia na (...). Różnica pomiędzy podanymi prędkościami jest nieznaczna, a zgodnie z zasadami doświadczenia życiowego nieodczuwalna
z perspektywy kierowcy. Zdaniem sądu skala tej różnicy przemawia za przyjęciem, że kierujący pojazdem B. zachował należytą ostrożność. Zdaniem sądu wskazać, należy że ocena prędkości
z jaką musiałby poruszać się pojazd B. obarczona jest pewnym błędem, ponieważ
w okolicznościach każdej sprawy post factum możliwe jest określenie warunków,
w których nie doszło by do zdarzenia.

Zaznaczyć należy, że niniejsza ocena materiału dowodowego i przesłanki egzoneracyjnej wyłącznej winy poszkodowanego nie wiąże innych składów sądu w odrębnych postępowaniach.
Uwaga ta jest na tle istotna, ponieważ z urzędu wiadomym jest sądowi, że opinii biegłych dopuszczone w realiach niniejszej sprawy wykorzystane został w sprawie z powództwa T. K. (kierowcy B.) przeciwko J. M. (1) o zapłatę zarejestrowanej pod
sygn. akt I C 1167/22. W ocenie sądu ocena materiału dowodowego oraz dokonana przez sąd subsumpcja nie są objęte prawomocnością materialna wyroku. Za przyjęciem tej tezy przemawia fakt, że zaistniały stan faktyczny jest złożony, skomplikowany i wymaga oceny zachowania wielu aktorów, a ocena ta może być różna. Na marginesie wskazać należy, że stan faktyczny w obu sprawach może się różnić na skutek różnic w inicjatywie dowodowej i odmienności dowodów zaoferowanych
w poszczególnych sprawach.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 102 kpc. W myśl przywołanego przepisu
w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Wskazuje się, że ocena sądu jest suwerennym uprawnieniem jurysdykcyjnym, ma charakter dyskrecjonalny, oparty na swobodnym uznaniu, kształtowanym własnym przekonaniem, poczuciem sprawiedliwości oraz analizą okoliczności rozpoznawanej sprawy. Do kręgu okoliczności branych pod uwagę przez sąd przy ocenie przesłanek z art. 102 należą zarówno fakty związane z samym przebiegiem procesu, jak i będące „na zewnątrz” procesu, zwłaszcza dotyczące stanu majątkowego i sytuacji życiowej strony. Okoliczności te powinny być oceniane przede wszystkim z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego (por. J. Gudowski [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Postępowanie rozpoznawcze. Artykuły 1-124, wyd. VI, red. T. Ereciński, Warszawa 2023, art. 102. i wymienione tam orzecznictwo). Sąd wziął pod uwagę, skomplikowany stan faktyczny będący podstawą rozstrzygnięcia. Powódka mogła pozostawać w błędnym, subiektywnie usprawiedliwionym przekonaniu o zasadności swego roszczenia. Powódka opierała odpowiedzialność pozwanych na zasadach ryzyka, a więc w reżimie odpowiedzialności, w którym zasady odpowiedzialności podlegają obiektywizacji. Dopiero przeprowadzenie postępowania dowodowego pozwoliło ustalić pełen obraz sytuacji i na ocenę przesłanek odpowiedzialności. Sąd wziął pod uwagę, że powódka poniosła uszczerbek na zdrowiu
w wyniku zdarzenia drogowego, a więc jej subiektywne poczucie pokrzywdzenia jest usprawiedliwione jej stanem zdrowia. Na koszty powódki złożyły się opłata od pozwu w kwocie
1125 zł, koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3600 zł, opłata skarbowa w kwocie 17 zł, zaliczka na poczet dowodu z opinii biegłego w kwocie 500 zł. Na koszty każdego z pozwanych złożyły się koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3600 zł, opłata skarbowa w kwocie 17 zł.

O wydatkach postępowania tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa orzeczono
na podstawie art. 83 ust. 2 uksc w zw. z art. 113 ust. 1 uksc. W związku z zwolnieniem powódki
od obowiązku zwrotu kosztów procesu wydatkami postępowania obciążono Skarb Państwa.