Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Grudziądzu

POSTANOWIENIE

Dnia 1 sierpnia 2025 roku

Sąd Rejonowy w Grudziądzu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

sędzia Andrzej Antkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 1 sierpnia 2025 roku w Grudziądzu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku Prokuratora Rejonowego w Grudziądzu

z udziałem K. P. i H. P.

o zobowiązanie sprawcy przemocy w rodzinie do opuszczenia mieszkania i zakazanie zbliżania się

– w przedmiocie wniosku o udzielenie zabezpieczenia

p o s t a n a w i a:

I.  udzielić zabezpieczenia roszczenia poprzez przedłużenie obowiązywania do czasu rozpoznania wniosku w niniejszej sprawie zakazu zbliżania się przez K. P. do doznającej przemocy domowej H. P. na odległość nie mniejszą niż 100 metrów oraz nakazu natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego z H. P. mieszkania położonego pod adresem (...), (...)-(...) M. i jego bezpośredniego otoczenia i zakazu zbliżania się do tego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia, wydanych w dniu 23 lipca 2025 roku przez (...) w G. (art. 755 ^{( 2)} § 1 k.p.c.);

II.  określić, że Policja będzie raz w tygodniu dokonywać sprawdzania, czy przedłużone zakazy i nakaz nie są naruszane.

Sygn. akt I Ns 711/25

UZASADNIENIE

postanowienia z 1 sierpnia 2025 r.

We wniosku z 30 lipca 2025 r. Prokurator Rejonowy w Grudziądzu wniósł o zakazanie K. P. zbliżania się do doznającej przemocy domowej H. P. na odległość 100 metrów, nakazanie K. P. natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego z H. P. mieszkania położonego w K. pod nr (...)i jego bezpośredniego otoczenia oraz zakazanie zbliżania się K. P. do tego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia na odległość 100 metrów. Prokurator wniósł również o udzielenie zabezpieczenia roszczenia na podstawie art. 755 ² § 1 k.p.c. poprzez przedłużenie obowiązywania do czasu rozpoznania wniosku w niniejszej sprawie zakazu zbliżania się przez K. P. do doznającej przemocy domowej H. P. na odległość 100 metrów oraz nakazu natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego z H. P. mieszkania położonego pod adresem (...) i jego bezpośredniego otoczenia oraz zakazu zbliżania się do tego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia, wydanych w dniu 23 lipca 2025 roku przez (...) w G..

W uzasadnieniu wniosku wskazał, że uczestniczka H. P. mieszka w K. pod nr (...)z mężem i córką K. P. oraz małoletnią wnuczką A.. Z relacji H. P. wynika, że córka K. od około 2 tygodni stosuje wobec matki przemoc psychiczną polegającą na wyzywaniu, krytykowaniu i poniżaniu oraz przemoc fizyczną polegającą na szarpaniu za włosy i rzucaniu różnymi przedmiotami. Ponadto K. P. stosowała groźby wobec matki. Prokurator wskazała, że w dniu 22 lipca 2025 r. K. P. uderzyła matkę i zaczęła szarpać, po czym wybiegła z domu z dzieckiem i twierdziła, że jest bita. Z tego powodu H. P. powiadomiła Policję. Po czym K. P. wróciła i zaczęła wyzywać matkę. Z tego powodu funkcjonariusze Policji podjęli interwencję i zatrzymali K. P.. Wdrożono również procedurę opuszczenia lokalu przez K. P. i zakazu zbliżania się do pokrzywdzonej oraz procedurę Niebieskiej Karty. H. P. oświadczyła, że obawia się córki. Na potwierdzenie tych okoliczności wnioskodawca przedłożył kopie zakazów i nakazu zastosowanych przez Policję w dniu 23 lipca 2025 r., kopie notatek urzędowych funkcjonariuszy Policji, kopię kwestionariusza szacowania ryzyka z 22 lipca 2025 r., kopię protokołu zatrzymania K. P. z 22 lipca 2025 r. i kopię protokołu przesłuchania w charakterze świadka osoby zgłaszającej przemoc domową H. P. z 23 lipca 2025 r.

Według art. 730 § 1 k.p.c. w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia. Zgodnie z art. 730 ¹ § 1 k.p.c. udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie (§ 2). Przy wyborze sposobu zabezpieczenia sąd uwzględni interesy stron lub uczestników postępowania w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę (§ 3).

Do zabezpieczenia roszczeń niepieniężnych zastosowanie mają przepisy ogólne o postępowaniu zabezpieczającym (art. 730-746 k.p.c.) w pełnym zakresie, w tym art. 731 k.p.c., zgodnie z którym zabezpieczenie nie może zmierzać do zaspokojenia roszczenia, chyba że ustawa stanowi inaczej. W przypadku zabezpieczenia roszczeń niepieniężnych takim przepisem jest przepis art. 755 § 2 ^{( 1)} k.p.c. Z treści tego przepisu wynika, że sąd może zastosować sposób zabezpieczenia prowadzący do zaspokojenia dochodzonego roszczenia w każdej sprawie, w której przedmiotem zabezpieczenia nie jest roszczenie pieniężne. Może to uczynić wówczas, gdy zabezpieczenie będzie konieczne dla odwrócenia grożącej szkody lub innych niekorzystnych dla uprawnionego skutków. Zastosowany przez sąd sposób zabezpieczenia musi być jednak tego rodzaju, aby zapewnić w danym wypadku osiągnięcie celu postępowania zabezpieczającego. Sąd może więc zastosować każdy sposób zabezpieczenia, jaki uzna w danych okolicznościach za najbardziej odpowiedni, nie wyłączając sposobów zabezpieczenia przewidzianych w przepisach o zabezpieczeniu roszczeń pieniężnych (zob. post. SA w Rzeszowie z 24.5.2013 r., I ACz 302/13, L.).

W sprawach z zakresu przeciwdziałania przemocy domowej sąd może udzielić zabezpieczenia stosując sposób zabezpieczenia właściwy do osiągniecia celu postępowania rozpoznawczego, a ponadto może również dokonać przedłużenia obowiązywania nakazu lub zakazu, o których mowa w art. 15aa ust. 1 ustawy z 6 kwietnia 1990 r. o Policji (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 145 ze zm.). Sąd może zmienić wskazany w nakazie lub zakazie (wydanym przez Policję lub Żandarmerię Wojskową) obszar lub odległość od mieszkania, które osoba stosująca przemoc domową jest obowiązana zachować (art. 755 ² § 1 k.p.c.).

Ustawa z 30 kwietnia 2020 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 956) wprowadziła nową definicję przemocy w rodzinie, przez którą należy rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób pokrzywdzonych, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą. Osoba, która zostanie narażona na stosowanie wobec niej przemocy przez członka rodziny wspólnie zajmującego mieszkanie, co czyni szczególnie uciążliwym wspólne zamieszkiwanie, może żądać, aby sąd zobowiązał go do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazał zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia (art. 11a ust. 1 ustawy z dnia ).

Zgodnie z art. 730 § 1 k.p.c. przesłankami zabezpieczenia roszczenia są: możliwość dochodzenia roszczenia przed sądem, jego wiarygodność oraz istnienie obawy po stronie żądającego, że brak zabezpieczenia mógłby uniemożliwić lub poważnie utrudnić wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwić lub poważnie utrudnić osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Nie ulega wątpliwości, że wszystkie te przesłanki są w niniejszej sprawie spełnione. Uprawdopodobnienie roszczenia oznacza uzasadnienie zgłoszonych twierdzeń, w tym przypadku twierdzeń o istnieniu roszczenia, które ma być zabezpieczone, dające przekonanie o ich prawdopodobieństwie, a nawet pewność, będące wynikiem postępowania zmierzającego do poznania rzeczywistości, ale bez zachowania szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym (zob. post. SA we Wrocławiu z 23.4.2012 r., I ACz 530/12, L.). Stąd też uprawdopodobnienie określa się niekiedy jako ułatwione postępowanie dowodowe, surogat, namiastkę dowodu niedającą pewności, lecz tylko wiarygodność (prawdopodobieństwo) twierdzenia o jakimś fakcie. Oceny prawdopodobieństwa istnienia roszczenia sąd dokonuje przed wydaniem postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia, na podstawie posiadanego materiału procesowego. Jeżeli zabezpieczenie ma nastąpić w jego początkowym stadium (przed wymianą pism przygotowawczych i pierwszą rozprawą), podstawą ustalenia prawdopodobieństwa istnienia roszczenia są na ogół twierdzenia wnioskodawcy przytoczone na uzasadnienie wniosku, o ile nie budzą wątpliwości co do zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy (art. 736 § 1 pkt 2 KPC). Roszczenie jest prawdopodobne, jeżeli istnieje słuszna podstawa do przypuszczenia, że ono istnieje i jest wymagalne, chyba że chodzi o zabezpieczenie, o jakim stanowi art. 730 § 2 zd. 2 k.p.c.

W ocenie Sądu wnioskodawca uwiarygodnił stosowanie przemocy domowej przez K. P. wobec matki H. P., gdyż na potwierdzenie okoliczności podanych we wniosku przedłożył notatkę urzędową st. post. S. K. z 22 lipca 2025 r. potwierdzającą zgłoszenie interwencji przez H. P. oraz okoliczności zajścia w dniu 22 lipca 2025 r. Z notatki tej wynika, że rozpytano K. P. o okoliczności interwencji, a ta przyznała, że uderzyła matkę. Ze względu na to, że sytuacja ta powtórzyła się po raz kolejny oraz z uwagi na obawę pokrzywdzonej o życie i zdrowie własne oraz wnuczki, nad którą pokrzywdzona sprawuje pieczę, zastosowano procedurę nakazu opuszczenia wspólnie zajmowanego lokalu mieszkalnego i zakazu zbliżania się przez K. P. do poszkodowanej. Nadto zatrzymano sprawczynię przemocy na podstawie przepisów k.p.k. Okoliczności zajścia w dniu 22 lipca 2025 r. pokrzywdzona potwierdziła podczas przesłuchania dnia następnego, zeznając jako świadek pod rygorem odpowiedzialności karnej za zeznanie nieprawdy lub zatajenie prawdy. Potwierdziła stosowanie wobec niej przez córkę wyzwisk, poniżania, krytykowania, wyśmiewania i gróźb pobicia, a nawet pozbawienia życia. Wskazała na szarpanie za włosy, rzucanie w nią latarką i częścią od odkurzacza. Zeznała, że w okresie wcześniejszym dochodziło do stosowania przemocy fizycznej w postaci kopania i spoliczkowania. Przedłożone dokumenty uprawdopodabniają więc stosowanie przemocy przez K. P. wobec matki. Na obecnym etapie sprawy zeznania złożone przez poszkodowaną przed funkcjonariuszem Policji nie budzą wątpliwości, zwłaszcza, że zostały złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej. Nadto do stosowania przemocy przyznała się K. P.. Na obecnym etapie postępowania jest to wystarczające do udzielenia zabezpieczenia i odseparowania na czas postępowania sprawcy przemocy od ofiary. Celem zabezpieczenia w sprawach o przeciwdziałanie przemocy domowej ma być szybkie i czasowe zabezpieczenie osoby dotkniętej przemocą do czasu rozpoznania sprawy, zwłaszcza, jeśli do przemocy nie doszło raz (incydentalnie) i zagrożone jest życie albo zdrowie pokrzywdzonego. Udzielenie zabezpieczenia na tym etapie sprawy nie przesądza oczywiście o jej wyniku, a w razie oddalenia wniosku Prokuratora w orzeczeniu kończącym, sąd może uchylić zabezpieczenie (art. 560 ⁸ k.p.c.).

W tych okolicznościach, wobec uznania, iż w sprawie zachodzą wszystkie przesłanki do zabezpieczenia roszczenia, przedłużono nakaz i zakazy zastosowane przez Policję do czasu rozpoznania wniosku w sprawie.

Mając na względzie zapewnienie prawidłowego wykonania postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia, sąd wydając postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia określił jednocześnie częstotliwość dokonywania przez Policję sprawdzenia, czy przedłużony nakaz i zakazy nie są naruszane, mając na uwadze treść przepisów art. 15ai ust. 1 ustawy o Policji.