II K 907/19 - wyrok Sąd Rejonowy w Grudziądzu z 2021-04-09
Sygnatura akt: II K 907/19
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
G., dnia 9 kwietnia 2021 r.
Sąd Rejonowy w G. II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: sędzia Małgorzata Piotrowska
Protokolant: sekr. sąd. Anna Kulczyk
przy udziale Prokuratora - M. G.
po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 30 grudnia 2019r., 5 marca 2020r., 11 września 2020r., 18 grudnia 2020r. , 4 marca 2021r. i 9 kwietnia 2021
sprawy karnej
J. R. (1) - syna H. i A. z domu N., urodzonego (...) w W., PESEL (...), zam. B. (...), (...)-(...) G., obywatelstwa polskiego, niekaranego
oskarżonego o to, że:
w okresie od 4 listopada 2016r. do 2 lipca 2018r. w G. działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w warunkach grożącej niewypłacalności zbył składniki swojego majątku w dniu 4 listopada 2016r. na rzecz swojej córki M. R. w postaci trzech nieruchomości położonych w miejscowości B. gmina G. o powierzchni 1,3900 ha nr działki (...) zapisanej w księgach wieczystych KW nr (...), o powierzchnio 0,6313 ha, nr działki (...) zapisanej w księgach wieczystych KW nr (...), o powierzchni 0,5800ha, nr działki (...) zapisanej w księgach wieczystych KW nr (...) na podstawie umowy darowizny zgodnie z aktem notarialnym Rep. A. Nr (...) sporządzonym przez notariusza T. S. (1) jak również w dniu 02.07.2018r. na rzecz małżeństwa A. i K. M. dwóch nieruchomości położonych w miejscowości B. gmina G. o powierzchni 1,33 ha, nr działki (...) zapisanej w księgach wieczystych KW nr (...), o powierzchni 4999m 2 zabudowanej, nr działki (...) zapisanej w księgach wieczystych KW nr (...) na podstawie umowy sprzedaży zgodnie z aktem notarialnym Rep. A. Nr (...) sporządzonym przez notariusza M. W. czym udaremnił zaspokojenie wierzyciela S. K. (1), działając na szkodę w/w-nego,
tj. o czyn z art. 300 § 1 kk w zw. z art. 12 kk
Stosując na podstawie art.4 § 1 kk poniższe przepisy w brzmieniu obowiązującym do dnia 23 czerwca 2020 r.
orzeka:
1. Oskarżonego J. R. (1) uznaje za winnego tego, że w okresie od 4 listopada 2016r. do 2 lipca 2018r. w G. działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu w postaci wyroku Sądu Okręgowego w T. w sprawie sygn. akt (...), zbył oraz darował składniki swojego majątku: w dniu 4 listopada 2016r. na rzecz swojej córki M. R. w postaci trzech nieruchomości położonych w miejscowości B. gmina G. o powierzchni 1,3900 ha nr działki (...) zapisanej w księdze wieczystej KW nr (...), o powierzchnio 0,6313 ha, nr działki (...) zapisanej w księdze wieczystej KW nr (...), o powierzchni 0,5800ha, nr działki (...) zapisanej w księdze wieczystej KW nr (...) na podstawie umowy darowizny zgodnie z aktem notarialnym Rep. A. Nr (...) sporządzonym przez notariusza T. S. (1), jak również w dniu 02.07.2018r. na rzecz małżeństwa A. i K. M. dwóch nieruchomości położonych w miejscowości B. gmina G. o powierzchni 1,33 ha, nr działki (...) zapisanej w księdze wieczystej KW nr (...), o powierzchni 4999m ( 2) zabudowanej, nr działki (...) zapisanej w księdze wieczystej KW nr (...) na podstawie umowy sprzedaży zgodnie z aktem notarialnym Rep. A. Nr (...) sporządzonym przez notariusza M. W., czym udaremnił zaspokojenie wierzyciela S. K. (1), działając na jego szkodę tj. za winnego przestępstwa z art. 300 § 2 kk w zw. z art. 12 § 1 kk i za czyn na mocy art. 300 § 2 kk skazuje go na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;
2. Na podstawie art. 69 § 1 kk w zw. z art. 70 § 1 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza oskarżonemu J. R. (1) na okres 2 (dwóch) lat próby.
3. Na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 kk zobowiązuje oskarżonego J. R. (1) do informowania Sądu o przebiegu okresu próby na piśmie co 6 miesięcy.
4. Na podstawie art. 33 § 2 kk wymierza wobec oskarżonego J. R. (1) karę 40 (czterdziestu) stawek dziennych grzywny, przyjmując jedną stawkę za równoważną kwocie 20 (dwudziestu) złotych.
5. Zasądza od oskarżonego J. R. (1) na rzecz oskarżyciela posiłkowego S. K. (1) wydatki związane z ustanowieniem pełnomocnika w niniejszej sprawie w kwocie 1.872 zł (jeden tysiąc osiemset siedemdziesiąt dwa złote).
6. Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. G. S. kwotę 504 zł (pięćset cztery) złote plus 23 % VAT tytułem pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu.
7. Zwalnia oskarżonego od obowiązku uiszczenia opłaty sądowej zaś wydatkami postępowania obciąża Skarb Państwa.
aUZASADNIENIE |
||||||||||||||
Formularz UK 1 |
Sygnatura akt |
II K 907/19 |
||||||||||||
Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza. |
||||||||||||||
USTALENIE FAKTÓW |
||||||||||||||
0.1.Fakty uznane za udowodnione |
||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano) |
||||||||||||
1.1.1. |
J. R. (1) |
w okresie od 4 listopada 2016r. do 2 lipca 2018r. w G. działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu w postaci wyroku Sądu Okręgowego w T. w sprawie sygn. akt (...), zbył oraz darował składniki swojego majątku: w dniu 4 listopada 2016r. na rzecz swojej córki M. R. w postaci trzech nieruchomości położonych w miejscowości B. gmina G. o powierzchni 1,3900 ha nr działki (...) zapisanej w księdze wieczystej KW nr (...), o powierzchnio 0,6313 ha, nr działki (...) zapisanej w księdze wieczystej KW nr (...), o powierzchni 0,5800ha, nr działki (...) zapisanej w księdze wieczystej KW nr (...) na podstawie umowy darowizny zgodnie z aktem notarialnym Rep. A. Nr (...) sporządzonym przez notariusza T. S. (1), jak również w dniu 02.07.2018r. na rzecz małżeństwa A. i K. M. dwóch nieruchomości położonych w miejscowości B. gmina G. o powierzchni 1,33 ha, nr działki (...) zapisanej w księdze wieczystej KW nr (...), o powierzchni 4999m ( 2) zabudowanej, nr działki (...) zapisanej w księdze wieczystej KW nr (...) na podstawie umowy sprzedaży zgodnie z aktem notarialnym Rep. A. Nr (...) sporządzonym przez notariusza M. W., czym udaremnił zaspokojenie wierzyciela S. K. (1), działając na jego szkodę to jest popełnił przestępstwo z art. 300 § 2 kk w zw. z art. 12 § 1 kk |
||||||||||||
Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||
Oskarżony J. R. (1) oraz oskarżyciel posiłkowy S. K. (1) od kilkunastu lat pozostawali w stałych relacjach biznesowych. Oskarżony już w 2008 roku świadczył na rzecz pokrzywdzonego usługi transportowe. Wkrótce oskarżony zaczął popadać w tarapaty finansowe. S. K. (1) wielokrotnie wspomagał go udzielaniem pożyczek gotówkowych a także zlecał mu wykonywanie usług transportowych. J. R. (1) przyjeżdżał do biura firmy S. K. i tam wielokrotnie wypłacane mu były w gotówce pożyczki w kwotach nawet do kilkudziesięciu tysięcy złotych. W odniesieniu do niektórych z tych pożyczek strony sporządziły pisemne umowy bądź potwierdzenia udzielenia takich pożyczek. Ze zgromadzonych w aktach dokumentów wynika zatem, że w sumie na przestrzeni lat 2008-2014 S. K. (1) przekazał J. R. (1) z tytułu udzielonych pożyczek kwotę w łącznej wysokości 472 tys zł. (pożyczka z dnia 28.02.2008 r. w kwocie 30 tys zł, pożyczka z dnia 21.03.2009 r. w kwocie 90 tys zł, pożyczka z dnia 5.07.2010 r. w kwocie 32 tys, zł oraz z dnia 14.05.2014 r. w kwocie 120 tys. zł a także kwota 200 tys. zł określona jako zadatek na poczet nabycia nieruchomości w B. w dniu 13.05.2008 r.). Na zabezpieczenie spłat coraz to większych kwot, do których zwrotu zobowiązany był J. R. (1), strony zawarły w dniu 10 listopada 2009 r. dwie umowy przedwstępne kupna-sprzedaży działek należących do J. R. (1) tj. działki nr (...) o powierzchni 1,33 ha oraz działki o numerze (...) o numerze KW (...) położonych w B. powiat (...). Z kolei w dniu 30 listopada 2010 r. mężczyźni zawarli kolejne dwie umowy przedwstępne dotyczące działek o nr (...) o powierzchni 1,39 ha oraz o numerze 238 o powierzchni 0,58 ha również w B.. We wszystkich tych umowach przedwstępnych wskazane zostały ceny działek wraz z zastrzeżeniem, że na poczet ceny S. K. (1) wpłacił J. R. (1) zadatki w kwotach niemal w całości pokrywających uzgodnioną cenę sprzedaży. Tak sformułowane umowy przedwstępne miały stanowić dla S. K. (1) zabezpieczenie na wypadek niezwrócenia mu przez oskarżonego pożyczonych mu kwot pożyczek i nie odzwierciedlały rzeczywistego przebiegu transakcji. Oskarżony J. R. (1) w dalszym ciągu świadczył usługi transportowe na rzecz S. K. (1). Za wykonane usługi wystawiał faktury, które najczęściej były rozliczane gotówkowo w siedzibie firmy pokrzywdzonego. Wyglądało to tak, że po wykonanej usłudze oskarżony przynosił do biura pokrzywdzonego fakturę, zaś następnie księgowa E. G., po uzyskaniu ustnej akceptacji S. K. (1), wypłacała mu całą należność w za tą fakturę w gotówce, bez żadnych potrąceń z tytułu udzielonych mu wcześniej pożyczek. |
zeznania świadka S. K. (1) |
3-5, 134-135, 418v-419, 485v-486 |
||||||||||||
zeznania świadka E. G. |
||||||||||||||
wyjaśnienia oskarżonego J. R. (1) |
379-380, 417v-418, 485-485v |
|||||||||||||
potwierdzenia otrzymania pożyczek |
8, 11 |
|||||||||||||
umowy pożyczki z 5.07.2010 r. oraz 14 maja 2014 r. |
12-15 |
|||||||||||||
umowy przedwstępne z 10.11.2010 r. |
16-18 |
|||||||||||||
umowy przedwstępne z 30.11.2010 |
k. 7-10 załącznika |
|||||||||||||
zeznania świadka E. G. |
533v-534 |
|||||||||||||
zeznania świadka S. J. |
547v-548 |
|||||||||||||
faktury VAT wystawione przez J. R. (1) |
k. 47-90 załącznika nr 1 |
|||||||||||||
Po pewnym czasie, kiedy oskarżony w dalszym ciągu nie regulował swoich zobowiązań wobec S. K., ten zaczął domagać się dopełnienia formalności dotyczących „przepisania” własności działek, co do których strony zawarły wyżej wskazane umowy przedwstępne. Umówiono nawet spotkanie w Kancelarii Notarialnej A. S. (1) w G. w dniu 26 kwietnia 2016 r. jednak z uwagi na niedostarczenie przez oskarżonego niezbędnych dokumentów dotyczących nieruchomości i jego niestawiennictwo, do zawarcia aktu notarialnego w rezultacie nie doszło. W konsekwencji S. K. (1) podjął kroki prawne kierując w dniu 7 listopada 2016 r. pozew do Sądu Okręgowego w T.. Wyrokiem Sądu Okręgowego w T. z dnia 5 czerwca 2017 r. w sprawie (...) zasądzono na jego rzecz od J. R. (1) kwotę Apelacja wniesiona przez oskarżonego została oddalona zaś ostatecznie Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 5 czerwca 2020 r. w sprawie (...) odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej wniesionej przez oskarżonego w tej sprawie. |
zeznania świadka S. K. (1) |
3-5, 134-135, 418v-419, 485v-486 |
||||||||||||
pismo z Kancelarii Notarialnej |
508 |
|||||||||||||
kopie dokumentów ze sprawy (...) wraz z wyrokami zapadłymi w tej sprawie |
168 |
|||||||||||||
kopie z akt sprawy (...) |
429-467 |
|||||||||||||
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2020 r. |
536 |
|||||||||||||
W okresie poprzedzającym dokonanie przedmiotowych rozporządzeń a także już po ich dokonaniu, przeciwko J. R. (1) toczyły się jeszcze inne postępowania w Sądzie Rejonowym w T. V Wydziale Gospodarczym tj. w sprawach (...) z powództwa J. S. - wartość przedmiotu sporu (dalej wps) 8102 zł, (...) z wniosku (...) SA o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu wps-21999,30 zł, (...) z powództwa (...) w G. - wps 2856 zł, (...) z powództwa (...) M. - wps 2670 zł, (...) z powództwa (...) S.A. - wps 41 310 zł a także (...) z powództwa (...) w G. - wps 2856 zł. Również przed Sądem Rejonowym w G. przeciwko J. R. (1) zapadły prawomocne nakazy zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawach o sygn. akt: - (...) z dnia18 maja 2016 r. z powództwa Banku (...) S.A. w W. na kwotę 31 202,69 zł, - (...) z dnia 23 sierpnia 2016 r. z powództwa (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W. na kwotę 46 224,06 zł - (...) z dnia 29 stycznia 2018 r. z powództwa Raport (...) z siedzibą w K. na kwotę 652,57 zł. Nakazem zapłaty wydanym przez Sąd Okręgowy w T. w sprawie (...) w dniu 21 stycznia 2014 r. zasądzono od J. R. (1) na rzecz powoda D. S. (1) kwotę 119 155,51 zł z odsetkami oraz kosztami procesu. Należy zauważyć, że postepowanie egzekucyjne w tej sprawie zostało wszczęte w dniu 9 maja 2014 r. przez Komornika Sądowego w G. A. S. (2) w sprawie (...) a zakończone w dniu 14 maja 2014 r. wobec zapłaty egzekwowanej należności. W sprawie Sądu Rejonowego w G. sygn. akt (...) wierzyciel (...) M. s.j. złożył wniosek o wyjawienie majątku dłużnika J. R. (1), wniosek został uwzględniony i w dniu 21 września 2016 r. zapadło postanowienie w przedmiocie nakazania dłużnikowi złożenia wykazu majątku. J. R. (1) w złożonym tego dnia wykazie majątku nie wpisał jednak, że jest właścicielem bądź współwłaścicielem nieruchomości gruntowej będącej przedmiotem umów przedwstępnych wskazanych wyżej a także będącej później przedmiotem darowizny bądź sprzedaży, wskazał jedynie, że posiada dom mieszkalny zastawiony na rzecz banku (...). J. R. (1) posiadał również zadłużenie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. Inspektorat w G. w wysokości 72 2339,54zł. Należność wynikała z nieopłaconych składek i została objęta aneksami nr (...) z dnia 27 listopada 2018 r. do umowy o rozłożenie na raty tych należności z dnia 29 czerwca 2016 r. J. R. (1) posiadał również zadłużenie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G., którego zaległość na dzień 4 września 2019 r. wynosiła 41 281,07 zł. Przeciwko oskarżonemu J. R. (1) toczyły się liczne postępowania egzekucyjne prowadzone przez Komorników Sądowych przy Sądzie Rejonowym w G.. Od 2012 roku w zeznaniach podatkowych składanych do Urzędu Skarbowego oskarżony J. R. (1) konsekwentnie, rok po roku, wykazywał straty a jego przychody systematycznie malały - przykładowo w 2014 roku jego przychody wyniosły 410 640,33 zł zaś w roku 2016 już zaledwie 46 654,40 zł przy kosztach rzędu 65 316,27 zł. |
protokół oględzin wraz z załącznikami |
213-307 |
||||||||||||
pismo z SR w G. wraz z załącznikami |
309-312 |
|||||||||||||
protokół oględzin akt z załącznikami |
313-324 |
|||||||||||||
aneks nr (...) do umowy nr (...) z ZUS |
153-155 |
|||||||||||||
pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego w G. wraz z wydrukiem z systemu e-O. |
181-185 |
|||||||||||||
pismo z Sądu Okręgowego w T. |
202-204 |
|||||||||||||
dokumentacja z ZUS |
338-365, 367, 369 |
|||||||||||||
informacje przekazane przez Urząd Skarbowy w G. stanowiące wydruki z systemu KONTROLA zeznań podatkowych PIT-36L za latach 2009-2016 |
471 |
|||||||||||||
pisma Komorników Sądowych D. L., A. S. (2), T. S. (2), D. B., P. M. |
501-506 |
|||||||||||||
Oskarżony był wówczas właścicielem bądź współwłaścicielem kilku nieruchomości a mianowicie: 1) nieruchomości położonej w miejscowości B. gmina G. o powierzchni 1,3900 ha nr działki (...) zapisanej w księgach wieczystych KW nr (...), o powierzchnio 0,6313 ha, 2) nieruchomości położonej w miejscowości B. gmina G. nr działki (...) zapisanej w księgach wieczystych KW nr (...), o powierzchni 0,5800ha, 3) nieruchomości położonej w miejscowości B. gmina G. nr działki (...) zapisanej w księgach wieczystych KW nr (...) 4) nieruchomości położonej w miejscowości B. gmina G. o powierzchni 1,33 ha, nr działki (...) zapisanej w księgach wieczystych KW nr (...), 5) nieruchomości położonej w miejscowości B. gmina G. o powierzchni 4999m 2 zabudowanej, nr działki (...) zapisanej w księgach wieczystych KW nr (...). W dniu 4 listopada 2016 r. oskarżony J. R. (1) darował córce M. R. na podstawie umowy darowizny zgodnie z aktem notarialnym Rep. A. Nr (...) sporządzonym przez notariusza T. S. (1) nieruchomości opisane w punktach 1 - 3 zaś dokonana czynność nie stanowiła przejęcia długu w rozumieniu art. 519 i następnych kodeksu cywilnego. Na dzień darowizny w KW (...) oraz (...)/4w dziale IV księgi wieczystej widniały wpisy hipotek umownych na rzecz Banku (...) S.A. z siedzibą we W., natomiast nieruchomość wpisana pod numerem (...) nie była obciążona żadnymi wpisami w działach III i IV księgi wieczystej. Następnie w dniu 2 lipca 2018 r. J. R. (1) sprzedał na rzecz małżeństwa A. i K. M. nieruchomości wymienione w punktach 4 i 5 na podstawie umowy sprzedaży zgodnie z aktem notarialnym Rep. A. Nr (...) sporządzonym przez notariusza M. W. W dziale III księgi wieczystej KW (...) wpisane było ostrzeżenie o wszczęciu egzekucji w sprawie (...) o egzekucję należności pieniężnej prowadzonej na podstawie tytułu wykonawczego na rzecz (...) S.A. we W. - nakaz zapłaty w sprawie SR w G. w sprawie (...) oraz w dziale IV hipoteka przymusowa do sumy 116 098,34 zł na rzecz Skarbu Państwa - ZUS. Z kolei w księdze wieczystej KW (...) również ostrzeżenie o wszczęciu egzekucji w sprawie (...) o egzekucję należności pieniężnej prowadzonej na podstawie tytułu wykonawczego na rzecz (...) S.A. we W. - nakaz zapłaty w sprawie SR w G. w sprawie (...) . W akcie notarialnym cena pierwszej nieruchomości została ustalona na kwotę 110 000 zł zaś cena udziału J. R. (1) wynoszącego 1/2 w drugiej nieruchomości na kwotę 26 568 zł. Strony umowy uzgodniły, że część ceny zostanie zapłacona przelewem na konto komornika sądowego zaś druga część na konto Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na poczet zadłużenia J. R. (1) w tym zakładzie. Tak też nabywcy nieruchomości uczynili. Strony wskazały, że uzgodniona cena nabycia nieruchomości jest rynkowa, jednak z opinii biegłego sporządzonej na potrzeby niniejszej sprawy wynikało coś wprost przeciwnego. Biegły rzeczoznawca M. B. w swojej opinii z dnia 26 września 2019 r. w swoich wnioskach końcowych stwierdził, że wartość rynkowa nieruchomości oznaczonej KW (...) na dzień 2 lipca 2018 r. wynosiła 274 000 zł w tym wartość udziału wynoszącego 5/6 należącego do oskarżonego wynosiła 228 000 zł zaś do A. R. 46 000 zł. Z kolei w odniesieniu do nieruchomości oznaczonej KW nr (...) jej wartość wyceniono na 161 000 zł w tym wartość udziału wynoszącego 1/2 należącego do oskarżonego wynosiła 80 500 zł zaś do A. R. również 80 500 zł. Wyceniona wartość nie uwzględniała hipotek. Na skutek powyżej dokonanych rozporządzeń J. R. (1) wyzbył się wszelkich posiadanych nieruchomości zaś innego majątku nie posiadał. |
wydruki zupełne ksiąg wieczystych |
20-93 |
||||||||||||
uproszczony wypis z rejestru gruntów |
327-332 |
|||||||||||||
akt notarialny Rep. A Nr (...) |
115-118 |
|||||||||||||
akt notarialny Rep.A Nr (...) |
109-113 |
|||||||||||||
zeznania świadka K. M. |
136-137, 419v-420, 486 |
|||||||||||||
zeznania świadka A. M. |
139-139v, 420-420v, 486 |
|||||||||||||
potwierdzenie złożenia dyspozycji przelewu |
159 |
|||||||||||||
wykaz ksiąg wieczystych |
208 |
|||||||||||||
opinia rzeczoznawcy M. B. |
załącznik nr 2 |
|||||||||||||
Oskarżony J. R. (1) nie był dotychczas karany sądownie |
karta karna |
381 |
||||||||||||
0.1.Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano) |
||||||||||||
1.2.1. |
J. R. (1) |
jak w punkcie 1 wyroku |
||||||||||||
Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||
Za nieudowodniony Sąd uznał fakt, jakoby J. R. (1) rozliczył się całkowicie wobec S. K. (1) z wszelkich zaciągniętych zobowiązań pożyczkowych. Sąd uznał, że oskarżony nie wykazał, że z należnych mu z tytułu wykonywanych usług transportowych kwot, potrącane były przez S. K. (1) jakieś kwoty tytułem spłaty pożyczek. |
wyjaśnienia oskarżonego |
379-380, 417v-418, 485-485v |
||||||||||||
Za nieudowodnioną Sąd również uznał okoliczność, jakoby sprzedane małżeństwu M. działki zostały przez nich kupione za cenę odpowiadającą cenie rynkowej tych nieruchomości jedynie w celu ratowania swojej sytuacji i zaspokojenia należności w ZUS i u Komornika. Za nieudowodnione sąd uznał również to, że córka oskarżonego spłaca za niego jakieś zobowiązania z uwagi na darowanie jej nieruchomości. |
wyjaśnienia oskarżonego |
379-380, 417v-418, 485-485v |
||||||||||||
OCena DOWOdów |
||||||||||||||
0.1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
||||||||||||
1.1.1 |
akt notarialny Rep. A Nr (...) |
dokument urzędowy, sporządzony we właściwej formie przed notariuszem, osobą zaufania publicznego, którego wiarygodność nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
||||||||||||
akt notarialny Rep.A Nr (...) |
dokument urzędowy, sporządzony we właściwej formie przed notariuszem, osobą zaufania publicznego, którego wiarygodność nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||||||||||
aneks nr (...) do umowy nr (...) z ZUS |
dokument sporządzony przez ZUS, niekwestionowany przez żadną ze stron |
|||||||||||||
dokumentacja z ZUS |
dokumenty sporządzone przez ZUS, niekwestionowane przez żadną ze stron |
|||||||||||||
informacje przekazane przez Urząd Skarbowy w G. stanowiące wydruki z systemu KONTROLA zeznań podatkowych PIT-36L za latach 2009-2016 |
Dokumenty również zostały sporządzone przez upoważnionego pracownika urzędu skarbowego, niekwestionowany przez żadną ze stron |
|||||||||||||
kopie dokumentów ze sprawy (...) wraz z wyrokami zapadłymi w tej sprawie |
zawierają odzwierciedlenie akt sprawy Sądu Okręgowego w T., ich autentyczność nie była przez nikogo kwestionowana |
|||||||||||||
kopie z akt sprawy (...) |
wiarygodne z tych samych przyczyn, które wskazano powyżej |
|||||||||||||
pisma Komorników Sądowych D. L., A. S. (2), T. S. (2), D. B., P. M. |
informacje sporządzone przez funkcjonariuszy będących komonikami sądowymi, sąd nie znalazł podstaw by odmówić im wiarygodności |
|||||||||||||
pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego w G. wraz z wydrukiem z systemu e-O. |
Dokumenty również zostały sporządzone przez upoważnionego pracownika urzędu skarbowego, niekwestionowany przez żadną ze stron |
|||||||||||||
pismo z Kancelarii Notarialnej |
pismo sporządzone przez notariusza, osobę zaufania publicznego, którego wiarygodność nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||||||||||
pismo z Sądu Okręgowego w T. |
dokumenty odzwierciedlające dane zawarte w aktach sprawy Sądu Okręgowego w T., których wiarygodności nikt nie kwestionował |
|||||||||||||
pismo z SR w G. wraz z załącznikami |
kopie nakazów zapłaty w sprawach były w pełni wiarygodne, nikt nie podnosił aby ich treść była niezgodna z rzeczywistym stanem prawnym |
|||||||||||||
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2020 r. |
również wiarygodność tego dokumentu nie była przez nikogo podważana |
|||||||||||||
potwierdzenia otrzymania pożyczek |
dokument prywatny, stanowiący oświadczenie J. R. (1) o otrzymaniu gotówki, sam oskarżony nie kwestionował, że podpis złożony na tym dokumencie nie został przez niego nakreślony. |
|||||||||||||
potwierdzenie złożenia dyspozycji przelewu |
wydruk z ksiąg banku, niekwestionowany przez żadną ze stron |
|||||||||||||
protokół oględzin akt z załącznikami |
sporządzony przez upoważnionego funkcjonariusza |
|||||||||||||
protokół oględzin wraz z załącznikami |
jak wyżej |
|||||||||||||
umowy pożyczki z 5.07.2010 r. oraz 14 maja 2014 r. |
dokumenty prywatne odzwierciedlające porozumienie pomiędzy J. R. (1) a S. K. (1), sam oskarżony nie podważał tego, że pożyczał od pokrzywdzonego pieniądze a zatem również Sąd nie znalazł podstaw aby wiarygodność tych umów pożyczek kwestionować. |
|||||||||||||
umowy przedwstępne z 10.11.2010 r. |
umowy przedwstępne kupna nieruchomości, do których doszło pomiędzy oskarżonym a pokrzywdzonym były w ocenie Sądu w rzeczywistości formą zabezpieczenia spłaty zaciąganych przez oskarżonego u pokrzywdzonego pożyczek. W świetle pozostałych dowodów w tym zeznań samego pokrzywdzonego, o których będzie mowa niżej, należało bowiem stwierdzić, że intencją stron tej umowy było nie tyle rychłe przeniesienie własności tych nieruchomości na S. K. (1), co zapewnienie pokrycia nimi należności, które K. wypłacił R. w formie pożyczek na wypadek, gdyby ten ostatni ich nie był w stanie spłacić. Wszak kiepska sytuacja finansowa oskarżonego była doskonale znana pokrzywdzonemu. Nieracjonalnym byłoby zatem z jego strony, zupełnie nieuzasadnione rachunkiem ekonomicznym i w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego, aby K. przekazywał R. kolejne ogromne kwoty tytułem zadatków tj. kwotę 200 tys zł, podczas gdy oskarżony był mu już winny przeszło 150 tys. zł. (tj. z umów pożyczek z dnia 28.02.2008 - 30 tys, zł z dnia 21.03.2009 r. - 90 tys. zł oraz z dnia 5.07.2010 - 32 tys. zł.). Dlatego w świetle całokształtu ustaleń sąd doszedł do przekonania, że umowy nazwane jako "przedwstępne" oraz wskazujące, że na poczet ceny zakupu uiszczono kwotę zadatków w wysokości niemal równej cenie całej nieruchomości, stanowiły w istocie jedynie zabezpieczenie dla zawartych umów pożyczek. Z resztą sam pokrzywdzony S. K. (1) w swoich zeznaniach złożonych przed sądem wskazał, że wierzył, że wartość tych działek zaspokoiłaby jego należności i wtedy oddałby oskarżonemu J. R. (1) te umowy (zeznania S. K. na k. 419 akt). Również syn pokrzywdzonego - S. K. (1) junior oraz pracownica E. G., składając zeznania przed sądem, niezależnie od siebie stwierdzili, że nic im nie wiadomo na temat planowanego kupna działek, do którego miało dojść pomiędzy S. K. a J. R.. Wydaje się, że zarówno syn jak i księgowa byli doskonale zorientowani w działalności pokrzywdzonego i jego relacjach z J. R.. Gdyby zatem rzeczywiście K. chciał kupić działki i wpłacił z tego tytułu ogromne zadatki, informacje takie byłyby również znane jego synowi, z którym wspólnie pracował. Kolejnym argumentem przemawiającym w ocenie sądu za uznaniem zawartych umów przedwstępnych za jedynie rodzaj "zabezpieczenia pożyczek" jest fakt, że S. K. (1) przez wiele lat nie domagał się zawarcia umów przyrzeczonych kupna nieruchomości. Nie wszystkie bowiem z tych nieruchomości miały "nieuregulowany" stan prawny - wszak doszło do ich sprzedaży małżeństwu M. oraz darowania córce. S. K. (1) dopiero w kwietniu 2016 r. umówił wizytę u notariusza, gdy jak sam stwierdził, zauważył że R. może wyzbywać się majątku i zaistniało realne ryzyko, że nie będzie mógł zaspokoić swoich wierzytelności wynikających z udzielonych mu pożyczek. Nie uszło uwadze sądu również, że w umowie przedwstępnej obejmującej nieruchomość oznaczoną numerem………….XXXXXXXXXX wskazano jako wartość nieruchomości 200 000 zł, co w świetle opinii biegłego można uznać za cenę znacznie zawyżoną. To również dobitnie świadczyło o tym, że zawierane przez strony umowy przedwstępne miały w rzeczywistości zabezpieczać spłatę udzielonych oskarżonemu pożyczek. |
|||||||||||||
umowy przedwstępne z 30.11.2010 |
ocena tego dowodu została poczyniona w sposób wskazany wyżej w odniesieniu do umów przedwstępnych z dnia 10.11.2010 r. |
|||||||||||||
uproszczony wypis z rejestru gruntów |
dokument urzędowym niekwestionowany przez żadną ze stron |
|||||||||||||
wydruki zupełne ksiąg wieczystych |
dokumenty urzędowe, stanowiące wydruki z elektronicznego wykazu ksiąg wieczystych, niekwestionowane przez nikogo |
|||||||||||||
wyjaśnienia oskarżonego J. R. (1) |
sąd wyjaśnieniom oskarżonego dał wiarę jedynie w wąskim zakresie, to jest w takim, w jakim pokrywały się z innymi uznanymi za wiarygodne dowodami z dokumentów oraz zeznań świadków. Oskarżony przyznawał, że rzeczywiście pożyczał pieniądze od pokrzywdzonego, jednak utrzymywał, że całość zadłużenia spłacił. |
|||||||||||||
wykaz ksiąg wieczystych |
Wydruk, niekwestionowany przez żadną ze stron |
|||||||||||||
zeznania świadka A. M. |
zeznania te były w zasadzie wiarygodne, albowiem znajdowały potwierdzenie w dokumentacji notarialnej oraz księgach wieczystych. Świadek posiadał podstawową wiedzę dotyczącą faktu zakupu od oskarżonego nieruchomości. |
|||||||||||||
zeznania świadka – pokrzywdzonego S. K. (1) |
w ocenie Sądu zeznania tego świadka, będącego jednocześnie pokrzywdzonym i oskarżycielem posiłkowym, w przeważającej mierze były wiarygodne, albowiem były jasne, spójne, konsekwentne i korespondowały z pozostałymi dowodami zgromadzonymi w sprawie. Świadek w szczery i szczegółowy sposób opisał jak wyglądały relacje biznesowe pomiędzy stronami oraz przedstawił okoliczności udzielania pożyczek oskarżonemu a także okoliczności sporządzania umów pożyczek oraz umów przedwstępnych sprzedaży nieruchomości. Sąd głównie w oparciu o zeznania tego świadka poczynił ustalenia dotyczące stanu faktycznego w niniejszej sprawie uznając, że to wersja wydarzeń prezentowana przez niego odpowiada prawdzie. Pokrzywdzony konsekwentnie utrzymywał, że oskarżony pożyczonych pieniędzy mu nie oddawał. Poza gołosłownymi w ocenie sądu wyjaśnieniami oskarżonego, że pieniądze zostały zwrócone w ramach potrąceń z należności fakturowych za świadczone usługi, nie było na tą okoliczność żadnego dowodu. Dlatego też sąd uznał, że wiarygodne w tym zakresie są zeznania właśnie pokrzywdzonego, które z resztą były w tym zakresie w całości zbieżne z zeznaniami S. K. (1) juniora i E. G.. Wiarygodność tych zeznań podkreślał również fakt, że jak wynika z informacji przekazanych przez komornika sądowego A. S. (k. 503) , należność egzekwowana przez nią w sprawie (...) przeciwko oskarżonemu na wniosek wierzyciela D. S. (1) wynikające z nakazu zapłaty w sprawie (...) do zakończenia egzekucji doszło w dniu 14 maja 2014 r. poprzez zapłatę należności. Okoliczność ta winna być powiązana z datą udzielenia przez pokrzywdzonego ostatniej pożyczki oskarżonemu, tj. właśnie w dniu 14 maja 2014 r. w kwocie 120 000 zł. Zbieżność tych dat oraz zeznania pokrzywdzonego, w których wskazywał, że pożyczał oskarżonemu pieniądze aby rozliczył się z S. (k. 418v) nie może być w ocenie Sądu przypadkowa. Niemniej jednak w oparciu o analizę powyższych zeznań w powiązaniu z treścią zeznań pozostałych świadków, wyjaśnień oskarżonego oraz zgormadzonych w aktach dokumentów, sąd doszedł do przekonania, że podpisane przez S. K. i J. R. umowy przedwstępne stanowić miały zabezpieczenie spłaty pożyczek dla tego pierwszego. Sam pokrzywdzony w swoich zeznaniach (k. 419) stwierdził, że wierzył, iż wartość tych działek zaspokoiłaby jego należności i wówczas oddałby oskarżonemu umowy. Powyższe w ocenie sądu świadczy o tym, że w rzeczywistości umowy przedwstępne miały jedynie na celu zapewnienie zrekompensowania pokrzywdzonemu niespłaconych kwot pożyczek. Jak już wcześniej wskazano, pokrzywdzony przez kilka lat nie domagał się przecież zawarcia umów przyrzeczonych a dodatkowo jeszcze pożyczał kolejne pieniądze oskarżonemu (pożyczka z 14.05.2014 r. w kwocie 120 tys przeznaczona na spłatę zadłużenia u D. S.). Dopiero z uwagi na niespłacanie przez oskarżonego udzielonych mu pożyczek i obawę, że J. R. już nigdy nie będzie w stanie tych pieniędzy zwrócić, domagał się w kwietniu 2016 r. zawarcia umów przyrzeczonych, jak sam wskazał „przepisania działek”, jednakże bierna postawa oskarżonego to uniemożliwiła. |
|||||||||||||
zeznania świadka E. G. |
sąd uznał, że również zeznaniom tego świadka należało przyznać walor wiarygodności. Świadek wprawdzie jest pracownikiem pokrzywdzonego S. K. (1), jednak okoliczność ta sama w sobie nie mogła automatycznie dyskredytować prawdziwości tych depozycji. Świadek w jasny, spójny, konsekwentny i szczery sposób opisała przebieg współpracy jej pracodawcy z oskarżonym. Zeznała, że przez wiele lat stosunki stron układały się poprawnie a ona wykonywała zawsze polecenia szefa, który niejednokrotnie wydawał jej dyspozycję, aby wypłaciła w gotówce J. R. (1) określone kwoty rzędu kilkudziesięciu tysięcy złotych. Świadek kategorycznie zaprzeczyła, aby z faktur za usługi wykonywane przez oskarżonego, dokonywane były jakiekolwiek potrącenia na poczet pożyczek. |
|||||||||||||
zeznania świadka K. M. |
zeznania te były w zasadzie wiarygodne, albowiem znajdowały potwierdzenie w dokumentacji notarialnej oraz księgach wieczystych. Świadek posiadał podstawową wiedzę dotyczącą faktu zakupu od oskarżonego nieruchomości. Rzeczywiście z potwierdzenia przelewu wynika również, że część zapłaty ceny została przekazana na konto komornika sądowego. |
|||||||||||||
zeznania świadka S. J. |
sąd dał wiarę i tym zeznaniom, albowiem były wyczerpujące, szczere, spójne, konsekwentne a nadto korespondowały z pozostałym wiarygodnym materiałem dowodowym zgromadzonym w niniejszej sprawie. Syn pokrzywdzonego pracował z ojcem oraz E. G., ich gabinety ze sobą sąsiadowały, dlatego często był świadkiem rozmów, spotkań i wizyt oskarżonego u ojca. Oczywiście nie był świadkiem wszelkich ustaleń pomiędzy nimi, ale identycznie jak E. G. podawał, jak wyglądały rozliczenia za faktury przedstawiane przez R.. Świadek posiadał szerokie i precyzyjne wiadomości dotyczące zleceń dla oskarżonego oraz sposobu wykonywania ich przez niego. Zeznał również, że w jego ocenie ojciec zbyt długo pomagał oskarżonemu i wspierał go finansowo mimo, że ten nie do końca rzetelnie wywiązywał się ze swoich zobowiązań w tym zleconych usług transportowych. |
|||||||||||||
opinia rzeczoznawcy M. B. |
opinia jest jasna, pełna i wyczerpująca a nadto zawiera konkretne, stanowcze i precyzyjne wnioski odnośnie wartości rynkowej sprzedanych przez oskarżonego małżonkom M. nieruchomości, uwzględniając wszelkie uwarunkowania i okoliczności wpływające na cenę nieruchomości. Nadto została ona sporządzona przez biegłego rzeczoznawcę, dysponującego szeroką wiedzą i doświadczeniem w zakresie będącym przedmiotem opinii. Poza tym wiarygodność tej opinii nie była przez żadną ze stron kwestionowana a zatem i sąd nie znalazł najmniejszych podstaw by odmówić jej wiarygodności. |
|||||||||||||
0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
||||||||||||
1.2.1 |
wyjaśnienia oskarżonego |
W przeważającej mierze sąd jednak nie dał wiary obszernym wyjaśnieniom oskarżonego J. R. (1), w których nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Oskarżony utrzymywał, że w chwili sprzedaży i darowizny nieruchomości, o których mowa w akcie oskarżenia, nie był już dłużnikiem S. K. (1), gdyż wszelkie pożyczone od niego pieniądze dawno już mu oddał. Sąd nie dał wiary tym wyjaśnieniom, albowiem prezentowana przez oskarżonego wersja wydarzeń była niespójna ze zgromadzonymi dowodami oraz ze wskazaniami doświadczenia życiowego. Oskarżony poza swoimi twierdzeniami nie miał na poparcie tej wersji żadnych dowodów. Oskarżony utrzymywał, że spłacał pożyczki poprzez potrącanie pewnych kwot z faktur, które wystawiał na rzecz firmy pokrzywdzonego z tytułu świadczonych usług transportowych. Okoliczność ta jednak nie znalazła potwierdzenia ani w dokumentach ani w zeznaniach świadków. Wręcz przeciwnie, świadkowie E. G., S. K. (1) oraz S. K. (1) junior zgodnie zeznawali, że wszelkie należności z faktur przedkładanych przez J. R. (1) były wypłacane mu w pełnej wysokości. Należało zatem stwierdzić, że wyjaśnienia oskarżonego były w tym zakresie zupełnie gołosłowne. Trudno bowiem sobie wyobrazić racjonalne wytłumaczenie dla takiego postępowania. Oskarżony prowadził początkowo dość prężnie, działalność gospodarczą, jest dorosłym człowiekiem a zatem zupełnie nieprawdopodobnym wydaje się sądowi fakt, że oskarżony podpisywałby kolejne umowy pożyczki, umowy przedwstępne, a w przypadku ich rzeczywistego spłacania, nie zadbałby o odnotowanie tego faktu gdziekolwiek na piśmie. Oskarżony nie wykazał w żaden sposób, że pożyczone pieniądze spłacił pokrzywdzonemu w ramach wzajemnych rozliczeń za świadczone usługi transportowe. Nie przedstawił na dowód tego żadnych dokumentów, zaświadczeń ani pokwitowań czy też świadków twierdząc, że były to tylko ustalenia pomiędzy nim a S. K.. Z kolei wszyscy przesłuchani świadkowie przedstawiali zgoła inną wersję wydarzeń kategorycznie zaprzeczając, aby należności z faktur były w jakikolwiek sposób korygowane czy pomniejszane. Gdyby tak było, oskarżony powinien był zapewnić sobie potwierdzenie tych spłat chociażby w postaci odręcznych adnotacji na fakturach, pokwitowań wypłaty pomniejszonej należności czy też powinien był zadbać o aneksowanie zawartych wcześniej umów. Nic takiego jednak nie miało miejsca. Mając powyższe na uwadze należało uznać, że wyjaśnienia oskarżonego stanowią jedynie przyjętą przez niego linię obrony i nie polegają na prawdzie. Jego stanowisko było zupełnie odosobnione. Z tych samych przyczyn sąd nie dał wiary zapewnieniom oskarżonego, jakoby sprzedaż nieruchomości do niego należących podyktowana była jedynie chęcią zaspokojenia wierzycieli. Rzeczywiście K. i A. M. przelali część kwoty z tego tytułu na konto komornika sądowego, który prowadził egzekucję przeciwko oskarżonemu, to jednak należało zauważyć, że cena sprzedaży była znacznie zaniżona. Oskarżony poza stwierdzeniem, że ziemia warta jest tyle ile da klient, nie wykazał, aby rzeczywiście przez dłuższy czas starał się sprzedać te nieruchomości po atrakcyjniejszej dla niego cenie. Na uwagę zasługuje również to, że oskarżony miał przecież świadomość tego, że zawarł wcześniej z pokrzywdzonym S. K. (1) umowy przedwstępne dotyczące tychże nieruchomości. |
||||||||||||
PODSTAWA PRAWNA WYROKU |
||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Oskarżony |
|||||||||||||
☐ |
3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem |
|||||||||||||
Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej |
||||||||||||||
☒ |
3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem |
1 |
J. R. (1) |
|||||||||||
Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej |
||||||||||||||
Art. 300 § 1 kk, którego popełnienie zarzucono oskarżonemu w akcie oskarżenia przewiduje odpowiedzialność karną tego, kto w razie grożącej mu niewypłacalności lub upadłości, udaremnia lub uszczupla zaspokojenie swojego wierzyciela przez to, że usuwa, ukrywa, zbywa, darowuje, niszczy, rzeczywiście lub pozornie obciąża albo uszkadza składniki swojego majątku. Należało jednak zauważyć, że kolejny przepis, tj. art. 300 § 2 kk przewiduje odpowiedzialność tego, kto, w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu lub innego organu państwowego, udaremnia lub uszczupla zaspokojenie swojego wierzyciela przez to, że usuwa, ukrywa, zbywa, darowuje, niszczy, rzeczywiście lub pozornie obciąża albo uszkadza składniki swojego majątku zajęte lub zagrożone zajęciem, bądź usuwa znaki zajęcia. Przedmiotem ochrony z pierwszego przepisu są roszczenia uprawnionych wierzycieli i ich zabezpieczenie przed nieuczciwymi zachowaniami dłużników zmierzającymi do uniemożliwienia im zaspokojenia tych roszczeń. Czynność sprawcza polega na uszczuplaniu lub udaremnianiu zaspokojenia wierzycieli. Udaremnienie oznacza całkowite wyłączenie możliwości zaspokojenia, uszczuplenie zaś – zmniejszenie należności (Górniok [w:] Górniok i in., t. 2, s. 461). Czyn ten może być popełniony przez usuwanie, ukrywanie, zbywanie, darowanie, niszczenie, rzeczywiste lub pozorne obciążanie albo uszkadzanie składników własnego majątku. Zbywanie polega na rozporządzeniu rzeczą lub prawem majątkowym, przy czym chodzi wyłącznie o rozporządzenia prawnie ważne, w wypadku bowiem rozporządzenia nieważnego nie ma zagrożenia dla zaspokojenia wierzycieli. Darowanie polega na nieodpłatnym przekazaniu lub nieodpłatnym nieodebraniu rzeczy lub prawa majątkowego. Wskazane zachowania stanowią czyn zabroniony, jeżeli zostaną podjęte w sytuacji grożącej dłużnikowi upadłości lub niewypłacalności. Zgodnie z art. 10 pr. up. upadłość ogłasza się w sytuacji, kiedy dłużnik staje się niewypłacalny. Niewypłacalność natomiast to sytuacja, w której dłużnik nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań (art. 11 ust. 1 pr. up.). Dłużnik będący osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, jest niewypłacalny także wtedy, gdy jego zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający 24 miesiące. (art. 11 ust. 2 pr. up.). Nie chodzi tu o przejściowy brak środków finansowych, lecz o taki stan majątku, że pasywa przewyższają aktywa lub brak jest możliwości zbycia aktywów celem zapłaty długów. Zgodnie z art. 11 ust. 1a pr. up. domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza 3 miesiące. Ponadto należy wskazać, że nie jest konieczne, aby upadłość lub niewypłacalność rzeczywiście nastąpiły. Wystarczy, jeżeli powstanie stan zagrożenia nimi. Udaremnione lub uszczuplone roszczenie winno mieć charakter pieniężny. Nie ma natomiast znaczenia, czy w czasie popełnienia czynu jest ono wymagalne (Górniok [w:] Górniok i in., t. 2, s. 461). Omawiany występek ma charakter skutkowy. Skutkiem jest udaremnienie lub uszczuplenie zaspokojenia roszczeń wierzycieli (Górniok [w:] Górniok i in., t. 2, s. 623–624; Majewski [w:] Zoll III, s. 705; wyrok SA w Gdańsku z 22.12.2016 r., II AKa 372/16, LEX nr 2310600). Należy podzielić prezentowany w doktrynie pogląd, że zarówno pokrzywdzony, jak i sprawca winni być podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą. Sprawca czynu określonego w art. 300 § 1 k.k. musi obejmować swoim zamiarem, bezpośrednim lub ewentualnym, skutek w postaci udaremnienia lub utrudnienia zaspokojenia należności wierzyciela. Wystarczy więc, iż będzie się godził na to, iż swoim zachowaniem będzie naruszał interesy wierzyciela. Z kolei czynność sprawcza czynu zabronionego w art. 300 § 2 kk polega na udaremnianiu wykonania orzeczenia sądu lub innego organu państwowego skutkującego egzekucją z majątku dłużnika. Nie jest konieczne, by sprawca zmierzał do całkowitego udaremnienia egzekucji, wystarczy, by działał w celu jej udaremnienia w odniesieniu do niektórych składników majątku lub tylko w określonym czasie i miejscu (Górniok [w:] Górniok i in., t. 2, s. 463–464). Sposoby udaremnienia egzekucji są identyczne z opisanymi w § 1. Przedmiotem ochrony w art. 300 § 2 jest nie tylko obrót gospodarczy, lecz także powaga orzeczeń sądowych. Przedmiotem bezpośredniego działania sprawcy musi być "mienie zajęte lub zagrożone zajęciem". Nie chodzi więc tu o jakiekolwiek mienie oskarżonego, ale o te składniki, które są zajęte lub też istnieje konkretne, realne niebezpieczeństwo ich zajęcia, z którym należy się liczyć (zob. wyrok SN z dnia 17 listopada 2011 r., sygn. V KK 226/11, OSNKW 2012, Nr 2, poz. 21). Ta ostatnia sytuacja ma miejsce już wtedy, gdy wierzyciel w sposób niedwuznaczny daje do zrozumienia, że podjął decyzję o dochodzeniu swojego roszczenia majątkowego na drodze sądowej. Tym bardziej "zagrożenie zajęciem" wchodzi w grę, gdy orzeczenie uwzględniające pretensję wierzyciela zapadło. Należało zatem stwierdzić, że w sytuacji, w której oskarżony J. R. (1) nie posiadał innego majątku ani źródeł dochodu zaś jego działalność gospodarcza przynosiła straty, nieruchomości stanowiły jedyny składnik majątkowy, z którego wierzyciele mogli zaspokoić swoje należności w drodze egzekucji komorniczej. W konsekwencji trzeba stwierdzić, że mienie to z pewnością było zagrożono zajęciem. W szczególności w sytuacji, gdy chociażby w działach III ksiąg wieczystych przedmiotowych nieruchomości wpisano stosowne ostrzeżenia o wszczęciu egzekucji (k. 68, 74, 79v, 89 akt). Zgodnie z art. 12 § 1 kk dwa lub więcej zachowań podjętych w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru uważa się za jeden czyn zabroniony. Mając na uwadze ustalony w sprawie stan faktyczny, brzmienie a także odpowiednią wykładnię powyższych przepisów należało uznać, że oskarżony J. R. (1) dokonując darowizny trzech nieruchomości oraz sprzedaży dwóch nieruchomości po zaniżonej cenie, działał z zamiarem udaremnienia wykonania orzeczenia sądowego uwzględniającego roszczenia wierzyciela tj. S. K. (1). Sytuacja finansowa J. R. (1) w okresie objętym zarzutem wskazywała na to, że mienie którym rozporządził było zagrożone zajęciem. Oskarżony miał liczne zobowiązania pieniężne, których nie regulował w terminie, na skutek czego wierzyciele występowali z powództwami o zapłatę. Termin przeprowadzenia transakcji darowizny oraz sprzedaży przedmiotowych nieruchomości a także znacznie zaniżona kwota sprzedaży są w tej sprawie znamienne. Niezależnie od tego jaka kwota przez oskarżonego przekazana została na rzecz Komornika oraz ewentualnie ZUS-u, to wskazać należy, że nie podjął on żadnych rozmów, ani innych kroków prawnych zmierzających do zaspokojenia pokrzywdzonego S. K. (1) oraz innych wierzycieli, czy nawet formalnego uzgodnienia sposobu i czasu spłaty zadłużenia. Oskarżony wprawdzie twierdził, że córka uczestniczy obecnie w spłacie jego zadłużenia w banku, okoliczność ta nie została jednak w żaden sposób wykazana. Ponadto należy zauważyć, że nawet w takim wypadku, czyn sprawcy preferujący wyłącznie jednego z wierzycieli kosztem innych wierzycieli może być uznany za wyczerpujący znamiona czynu z art. 300 § 1 lub nawet art. 300 § 2 k.k. Nie mogło umknąć również uwadze Sądu to, że oskarżony zdawał sobie sprawę że S. K. (1) zamierza domagać się w końcu zwrotu kwot udzielonych pożyczek. Wszak umówił w kwietniu 2016 wizytę u Notariusza, gdzie miało dojść do przepisania działek. Z uwagi na to, że do czynności notarialnej nie doszło na skutek niestawiennictwa oskarżonego, pokrzywdzony zdecydował się w końcu wytoczyć powództwo. Oskarżony zdając sobie sprawę z toczącej się z powództwa S. K. (1) sprawy Sądu Okręgowego w T. sygn. akt (...), w której to ostatecznie zapadł w dniu 5 czerwca 2017 r. wyrok zasądzający na rzecz pokrzywdzonego kwotę 200 tys zł., rozporządził składnikami majątku, które to rozporządzenia miały realny wpływ na udaremnienie zaspokojenia wierzyciela. Ustalenie, że udaremnianie lub uszczuplanie zaspokojenia wierzyciela nastąpiło in concreto w rezultacie rozporządzenia przez oskarżonego tym składnikiem majątku, który był zajęty lub zagrożony zajęciem, należy do istoty przestępstwa z art. 300 § 2 k.k., a stwierdzenie tej okoliczności w opisie czynu jest warunkiem uznania, że sprawca wypełnił swym zachowaniem odnośne znamię ustawowe (postanowienie SN z dnia 1 grudnia 2015 r. V KK 351/15). Wskutek wyzbycia się przez oskarżonego przedmiotowych działek doszło do udaremnienia zaspokojenia roszczeń S. K. (1), albowiem nie mógł on już wyegzekwować swojej należności z innych składników majątku oskarżonego, gdyż na skutek dokonanych rozporządzeń, brak jest takowych. Oskarżony nie posiada już żadnego innego majątku, z którego mogłoby nastąpić zaspokojenie pokrzywdzonego. Mienie, które oskarżony darował oraz sprzedał było bądź to już zajęte (jak wynika z wydruków zupełnych ksiąg wieczystych) bądź zagrożone rychłym zajęciem z uwagi na mnogość postępowań sądowych czy to zakończonych czy to wciąż będących w toku. W konsekwencji w niniejszej sprawie sąd ustalił, że J. R. (1) swoim zachowaniem wyczerpał zarówno znamiona wskazane w art. 300 § 1, jak i art. 300 § 2 kk. Porównanie dwóch układów znamion zawartych w tych przepisach prowadzi jednak do wniosku, że dla oddania całej zawartości kryminalnej czynu oskarżonego należy przyjąć kwalifikację na podstawie przepisu art. 300 § 2 kk, co nakazuje wyłączenie tego pierwszego ( lex consumens derogat legi consumptae). Dlatego też Sąd uznał oskarżonego J. R. (1) za winnego popełnienia czynu z art. 300 § 2 kk w zw. z art. 12 § 1 kk. |
||||||||||||||
☐ |
3.3. Warunkowe umorzenie postępowania |
|||||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania |
||||||||||||||
☐ |
3.4. Umorzenie postępowania |
|||||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania |
||||||||||||||
☐ |
3.5. Uniewinnienie |
|||||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia |
||||||||||||||
KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i |
||||||||||||||
Oskarżony |
Punkt rozstrzygnięcia |
Punkt z wyroku odnoszący się |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||
J. R. (1) |
1 |
1 |
W ramach czynu przypisanego oskarżonemu, Sąd mógł wymierzyć oskarżonemu karę przewidzianą w art. 300 § 2 kk tj. karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. Wymierzając oskarżonemu J. R. (1) karę 6 miesięcy pozbawienia wolności Sąd miał na uwadze dyrektywy wymiaru kary wskazane w art. 53 § 1-3 kk. W konsekwencji sąd doszedł do wniosku, iż orzeczona kara pozostaje w odpowiedniej proporcji do stopnia społecznej szkodliwości popełnionego przez oskarżonego czynu, a także nie przekracza stopnia jego winy. Powinna ona odnieść właściwy skutek w zakresie realizacji dyrektywy prewencji indywidualnej, zarówno w jej wychowawczym jak i zapobiegawczym aspekcie. Jako okoliczność łagodzącą Sąd uznał uprzednią niekaralność oskarżonego oraz fakt, że ze sprzedaży nieruchomości spłacił jednak część należności na rzecz ZUS i Komornika. Z uwagi na okoliczności łagodzące, wymierzona kara została orzeczona w dolnej granicy ustawowego zagrożenia. Jednocześnie sąd nie zdecydował się na zastosowanie art. 37 a kk, to znaczy na wymierzenie oskarżonemu kary grzywny bądź ograniczenia wolności albowiem w ocenie Sądu byłyby to kary zbyt łagodne do stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości czynu. |
|||||||||||
J. R. (1) |
2 |
1 |
Zdaniem sądu wzgląd na prewencję indywidualną, a więc dążenie do zapobieżenia popełnieniu przez oskarżonego przestępstw w przyszłości, nie wymagał orzekania wobec niego kary bezwzględnej. Postawa oskarżonego, także w trakcie procesu, przede wszystkim dotychczasowa niekaralność oskarżonego, w sposób jednoznaczny wskazywały na to, że w pełni uzasadnione jest oczekiwanie, iż oskarżony nie wejdzie więcej w konflikt z prawem karnym. W konsekwencji Sąd uznał, iż cel w postaci oddziaływania korygującego na zachowanie oskarżonego może zostać osiągnięty w warunkach wolnościowych, poprzez orzeczenie kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem. Sąd dostrzegł szansę, iż oskarżony (...) swoje postępowanie i w dalszym życiu będzie przestrzegać porządku prawnego. Zdaniem sądu perspektywa możliwości wykonania kary pozbawienia wolności w wymiarze 6 miesięcy stanowi wystarczającą gwarancję, iż oskarżony nie powróci na drogę przestępstwa. W konsekwencji sąd na podstawie art. 69 § 1 oraz art. 70 § 1 kk orzekł o warunkowym zawieszeniu wykonania orzeczonej wobec oskarżonego kary na dwuletni okres próby. Zdaniem sądu dwuletni okres próby uznać należało za wystarczający, by zweryfikować w sposób pełny postawioną wyżej pozytywną prognozę kryminologiczną. |
|||||||||||
J. R. (1) |
3 |
1 |
Zawieszając warunkowo wykonanie kary pozbawienia wolności, sąd na podstawie art. 72 § 1 kk zobligowany był nałożyć na oskarżonego jeden z obowiązków wskazanych w tym przepisie, albowiem nie orzekał w tej sprawie żadnych środków karnych. Sąd nałożył na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 kk na oskarżonego J. R. (1) obowiązek informowania Sądu o przebiegu okresu próby co 6 miesięcy uznając, że obowiązek ten będzie odpowiednim uzupełnieniem okresu próby i pozwoli należycie kontrolować i zapewnić jej poprawny przebieg . |
|||||||||||
J. R. (1) |
4 |
1 |
Na podstawie art. 33 § 3 kk sąd zasądził od oskarżonego grzywnę w wysokości 40 stawek przyjmując jedną stawkę za równoważną 20 złotych. Oskarżony popełnił przestępstwo w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, zatem orzeczenie kary grzywny we wskazanej wysokości było jak najbardziej zasadne. |
|||||||||||
Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU |
||||||||||||||
Oskarżony |
Punkt rozstrzygnięcia |
Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||
inne zagadnienia |
||||||||||||||
W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, |
||||||||||||||
Sąd wydając wyrok w niniejsze sprawie zastosował przepisy w brzmieniu obowiązującym do dnia 23 czerwca 2020 r. Kierując się dyrektywą wskazaną w art. 4 § 1 kk Sąd uznał, że przepisy obowiązujące w czasie popełnienia przez oskarżonego czynu są wobec niego względniejsze. Ustawą z dnia 19 czerwca 2020 r. (Dz.U.2020.1086) dodano do kodeksu karnego przepis art. 57 b kk, zgodnie z którym skazując za przestępstwo określone w art. 12 § 1 sąd wymierza karę przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo w wysokości powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia do podwójnej wysokości górnej granicy ustawowego zagrożenia. Ustawa obowiązująca w chwili popełnienia przez oskarżonego czynu była zatem w tym zakresie względniejsza, dlatego należało zastosować ją w dotychczasowym brzmieniu, tj. obowiązującym do dnia 23 czerwca 2020 r. |
||||||||||||||
7. KOszty procesu |
||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||
5 |
O kosztach należnych oskarżycielowi posiłkowemu Sąd orzekł na podstawie art. 627 kpk. Zgodnie z tym przepisem, od skazanego w sprawach z oskarżenia publicznego sąd zasądza koszty sądowe na rzecz Skarbu Państwa oraz wydatki na rzecz oskarżyciela posiłkowego. Wysokość przyznanych wydatków jest adekwatna do stopnia skomplikowania sprawy oraz poniesionych nakładów pracy i kosztów oraz mieści się w granicach określonych w § 11 ust. 1 pkt 1 i § 11 ust. 2 pkt 3 i § 17 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (tj. Dz.U. 2015, poz. 1800). Zgodnie bowiem z § 11 ust 7 w/w rozporządzenia, jego przepisy § 11 ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do opłat za czynności w postępowaniu karnym i odpowiednio w postępowaniu w sprawach o wykroczenia pełnomocnika powoda cywilnego, pełnomocnika pokrzywdzonego, pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego lub oskarżyciela prywatnego. |
|||||||||||||
6 |
Sąd przyznał kwotę 504 zł plus należny podatek VAT od Skarbu Państwa na rzecz adw. G. S. tytułem kosztów obrony świadczonej oskarżonemu z urzędu albowiem nie została ona uiszczona w całości ani w żadnej części. Orzekając w tym względzie Sąd miał na uwadze unormowania zawarte w § 17 ust. 1 pkt 2 oraz § 17 ust. 2 pkt 1 i § 20 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz. U. 2019.18). |
|||||||||||||
7 |
Sąd na mocy art. 626 § 1 k.p.k., art. 624 § 1 k.p.k., art. 1 i art. 17 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jedn.: Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) zwolnił oskarżonego od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych. Orzekając w tym względzie Sąd miał na uwadze fakt, że oskarżony aktualnie nie pracuje, nie posiada żadnego majątku a nadto korzystał z pomocy obrońcy z urzędu a zatem uiszczenie tych kosztów byłoby dla oskarżonego praktycznie niemożliwe. |
|||||||||||||
Podpis |
||||||||||||||
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Grudziądzu
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Małgorzata Piotrowska
Data wytworzenia informacji: