Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Grudziądzu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 kwietnia 2024 r.

Sąd Rejonowy w Grudziądzu III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący sędzia Tomasz Simiński-Stanny

Protokolant sekretarz sądowy Weronika Góralska

po rozpoznaniu w dniu 11 kwietnia 2024 r. w Grudziądzu

sprawy z powództwa N. K.

przeciwko M. U.

o alimenty

orzekł

1.  oddala powództwo w całości;

2.  kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa;

3.  zasądza od powódki N. K. na przecz pozwanej M. U. kwotę 120,-zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt III RC 535/21

UZASADNIENIE

Powódka N. K., reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, w dniu 16 listopada 2021 r. wniosła pozew przeciwko matce M. U. o zasądzenie alimentów w kwocie 600 zł miesięcznie, płatnych do rąk powódki do 10. dnia każdego miesiąca z góry wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek rat.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że do lipca 2021 r. mieszkała z matką, ojczymem oraz przyrodnim rodzeństwem. Wskazała, że w trakcie letnich wakacji doszło do niecodziennej sytuacji, gdyż matka bezpodstawnie zarzuciła jej zdradę z swoim mężem S. U., a ojczymem powódki. Po tym zdarzeniu powódka wyprowadziła się, podobnie jak ojczym, z dotychczas zajmowanego mieszkania z matką i zamieszkała ze swoim ojczymem w mieszkaniu jego matki, jednak ich relacja ma charakter typowy dla ojczyma i pasierbicy. Podała, że mimo ukończenia technikum dalej się uczy i nie ma możliwości samodzielnego utrzymania się. Wskazała, że jej stałe, miesięczne koszty utrzymania wynoszą około 1250 zł, a jej jedynym źródłem dochodu są alimenty w kwocie 400 zł, które otrzymuje od ojca. /k. 3-7/

Pozwana M. U. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu swojego stanowiska w sprawie wskazała, że zasądzenie alimentów od pozwanej na rzecz powódki jest niezgodne z zasadami współżycia społecznego, gdyż powódka pozostaje w związku z jej mężem. Na rozprawie strona powodowa wskazała ponadto, że powódka ma zawód - technik hotelarstwa i jako osoba samodzielna może się utrzymać. Podała, że wystąpiła do Sądu Okręgowego w Toruniu o rozwód z orzeczeniem o winie męża. Podała, że podczas wyjazdu wakacyjnego, wchodząc do aneksu kuchennego zauważyła męża, który „namiętnie całował” jej córkę. Mimo, iż przyłapała ich na gorącym uczynku, oboje zaprzeczyli, że doszło między nimi do jakiegokolwiek zbliżenia. Podała, że następnego dnia wraz z dwójką młodszych dzieci wróciła do G., zaś powódka i jej mąż odmówili powrotu do domu. Podniosła, że córka zerwała relację z nią i jej rodzeństwem, a ponadto ją obraża, wyzywa oraz rozpowiada na jej temat kłamstwa. Wskazała, że cała ta sytuacja bardzo źle wpłynęła na jej zdrowie psychiczne. Podała również, że jej mąż od rozstania nie płaci alimentów na rzecz ich wspólnego małoletniego dziecka i z tego względu znajduje się w bardzo trudnej sytuacji materialnej. Podała, że oprócz małoletniej córki, pochodzącej z jej obecnego związku małżeńskiego, posiada na utrzymaniu jeszcze małoletniego syna. Wskazała, że dochód z jej pracy wynosi 2257,31 zł netto miesięcznie. /k. 25-30/

Postanowieniem z dnia 14 stycznia 2022 r. Sąd Rejonowy w Grudziądzu oddalił wniosek powódki o udzielenie zabezpieczenia. /k. 47/ Następnie w dniu 14 lipca 2023 r. Sąd Rejonowy w Grudziądzu postanowił o oddaleniu kolejnego wniosku powódki o udzielenie zabezpieczenia. /k. 294/ Sąd Okręgowy w Toruniu w dniu 6 listopada 2023 r. oddalił zażalenie powódki na powyższe postanowienie. /k. 408/

Postanowieniem z dnia 16 czerwca 2023 r. Sąd Rejonowy w Grudziądzu zwolnił pozwaną od kosztów sądowych w I instancji i oddalił jej wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu. /k. 254/

Sąd ustalił, co następuje:

Powódka N. K. urodziła się w dniu (...) Jej rodzicami są P. K. i M. U..

P. K. na podstawie ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Grudziądzu w dniu 8 sierpnia 2013 r. w sprawie III RC 411/23 łoży na utrzymanie córki alimenty w kwocie po 400 zł miesięcznie. Zdarza się, że przekazuje córce po 500 zł miesięcznie.

Powódka N. K. do lipca 2021 r. mieszkała wraz z matką M. U., ojczymem S. U., małoletnim baratem S. K. (1) i przyrodnią małoletnią siostrą N. U.. Rodzina w dniu 17 lub 18 lipca 2021 r. wraz ze znajomymi udała się do F. w P. na wczasy. W godzinach wieczornych pozwana M. U., udając się do łazienki w zajmowanym ze znajomymi pensjoancie, zauważyła swoje męża S. U. namiętnie całującego jej córką N. K.. Pozwana zareagowała w sposób gwałtowny policzkując córkę i wulgarnie ją obrażając. Zarówno mąż pozwanej, jak i powódka zaczęli stanowczo zaprzeczać, że doszło między nimi do pocałunku, twierdząc, że tylko obok siebie stali. Pozwana w szoku wybiegła z domku letniskowego, aby uspokoić emocje. Po chwili wróciła i zaczęła krzyczeć, czym obudziła swoją znajomą A. K.. Pozwana opowiedziała jej o całej sytuacji. Pozwana wraz z koleżanką zażądały, aby powódka i jej ojczym okazali im swoje wiadomości w telefonach, jeśli nie mają nic do ukrycia. Oboje stanowczo odmówili. Po kłótni pozwana udała się do pokoju swoich młodszych dzieci i z nimi spędziła noc. Następnego dnia rano zadecydowała o zakończeniu wczasów. Chciała żeby mąż odwiózł ją i dzieci do G., ten jednak odmówił, ponieważ poprzedniego dnia spożywał alkohol. Wobec tego pozwana zadecydowała, że wróci pociągiem. Namawiała córkę, aby pojechała razem z nią i młodszym rodzeństwem, ta jednak odmówiła, gdyż wolała zostać z mężem pozwanej.

Pozwana już wcześniej miała pewne podejrzenia co do charakteru relacji powódki i jej męża. N. K. często spędzała czas tylko z ojczymem, siadała mu na kolanach, ojczym robił jej masaż głowy. Jednego razu, gdy pozwana o 3 w nocy udała się do łazienki, zobaczyła córkę i męża stojących na balkonie. Ponadto pozwana miała pretensje do męża o zaniedbywanie jej i brak intymności. Małżonkowie często kłócili się o finanse.

Pozwana i jej małoletnie dzieci jako pierwsi wrócili do mieszkania do G.. M. U. spakowała rzeczy męża i wymieniła zamki. Gdy mąż i córka pozwanej przyjechali do domu, pozwana nie pozwoliła mężowi wejść do domu. Powódka nie chciała zostać w domu matki. Zamieszkała ze S. U. u jego matki Z. U..

Koleżanka pozwanej N. B. we wrześniu 2021 r. widziała powódkę i męża pozwanej jak wspólnie spacerowali deptakiem w G., trzymając się za ręce. Gdy ją zauważyli puścili ręce. Ponadto widywała powódkę i jej ojczyma na wspólnych zakupach lub gdy jeździli razem samochodem. We wrześniu 2023 r. S. U. odgrażał się świadkowi N. B., żeby nie zeznawała w sądzie.

Pozwana wystąpiła do Sądu Okręgowego w Toruniu z pozwem o rozwód z wyłącznej winy męża S. U.. Małoletnia córka małżonków N. U. pozostaje pod opieką matki. S. U. nie łoży na jej utrzymanie. Sprawa rozwodowa toczy się pod sygn. akt I C 1566/21.

(Dowód: - odpis zupełny aktu urodzenia k. 15 akt,

- wiadomości tekstowe k. 114-123, 276-279 akt,

- protokół rozprawy z dn. 17.05.2022 r., I C 1566/21 k. 238-242 akt,

- zeznania świadka M. Z. k. 94v-95 akt,

- zeznania świadka P. K. k. 95, 418-419v akt,

- zeznania świadka A. K. k. 95-95v akt,

- zeznania świadka B. Z. k. 95v akt,

- zeznania świadka M. G. k. 367-368 akt,

- zeznania świadka N. B. k. 417-418 akt,

- zeznania świadka E. H. k. 419v-420 akt,

- przesłuchanie pozwanej M. U. k. 450-451 akt.)

Powódka N. K. ma 21 lat. Nadal mieszka ze swoim ojczymem S. U. i jego matką w mieszkaniu w G. przy ul. (...). Ma tam, jak twierdzi, swój pokój. Dokłada 200 zł - 300 zł do opłat mieszkaniowych i rachunków. Korzysta z pomocy społecznej (...) w G. od września 2022 r. We wskazanym okresie otrzymała pomoc w formie zasiłków okresowych z powodu bezrobocia oraz celowych, jak i świadczenia pieniężnego na zakup żywności w łącznej kwocie 4138 zł (ok. 215 zł miesięcznie).

W okresie od 20 lipca 2021 r. do 8 lipca 2023 r. powódka wpłaciła na swoje konto za pośrednictwem wpłatomatu łącznie ok. 19 853 zł (ok. 827 zł miesięcznie).

W roku szkolnym 2021/2022 N. K. ukończyła naukę w Technikum nr 5 w G. uzyskując zawód technika hotelarstwa. Nie zdała egzaminów maturalnych w 2022 r. i 2023 r. W tym roku nie zamierza przystępować ponownie do matury.

W dniu 12 maja 2022 r. powódka rozpoczęła nieodpłatną naukę w Stacjonarnej Policealnej Szkole Medycznej (...) w G. na kierunku Technika Masażysty. Nauka miała trwać cztery semestry. Zrezygnowała z tej szkoły i we wrześniu 2022 r. rozpoczęła naukę w Szkole Policealnej Centrum (...) w G. w zawodzie technika usług kosmetycznych. Przewidywany czas zakończenia nauki przypada na czerwiec 2024 r. Zajęcia odbywają się w systemie zaocznym, tj. w soboty i w niedzielę - 2 razy w miesiącu. Zajęcia odbywają się tylko podczas trwania roku szkolnego, wakacje są wolne od nauki. Miesięczna liczba godzin lekcyjnych wynosi od 18-24. Powódka osiąga dobre i bardzo dobre wynika w nauce. Jej frekwencja w roku szkolnym 2022/2023 wyniosła ok. 84%, a w roku szkolnym 2023/2024 wyniosła 100 %.

W ramach nauki w okresie od 31 października do 9 listopada 2023 r. odbywała praktyki w zawodowe w „Dama - (...) Instytut (...)”.

Powódka jest osobą zdrową, w pełni zdolną do pracy. Była zarejestrowała się w Powiatowym Urzędzie Pracy w G. jako osoba bezrobotna w okresach:



od 16 maja 2022 r. do 9 października 2022 r. i w tym czasie otrzymała dwie propozycje pracy na stanowiskach sprzedawcy i kelnera, jednak nie otrzymała zatrudnienia z powodu braku doświadczenia,



od 18 października 2022 r. do 23 listopada 2022 r. i w tym czasie odbyła szkolenie z zakresu pracy administracyjno-biurowej, a w dniu 23 listopada 2022 r. otrzymała propozycję pracy na okres od 23 listopada 2022 r. do 22 grudnia 2022 r. w ramach robót publicznych w Parafialnym Zespole (...) w G. na stanowisku pracownika biurowego,



od 30 grudnia 2022 r. do chwili obecnej i w tym czasie odbyła szkolenie z zakresu technologii informacyjno-komunikacyjnych oraz otrzymała dwie propozycje stażu, jednak nie została wybrana przez pracodawców.

Koleżanka pozwanej skontaktowała się z S. U. i zaproponowała jej pracę w sklepie (...). Powódka nie skorzystała z tej oferty, twierdząc że musi poświęcić czas na naukę i praktyki.

Powódka nie utrzymuje żadnych kontaktów z mamą. Gdy przypadkowo się spotkają powódka nie odpowiada na jej powitanie. Nie składa matce życzeń z okazji urodzin i świąt. Pozwana wielokrotnie proponowała córce, aby ta wróciła do domu, jednak powódka nie wyrażała zgody na te propozycje. Również ojciec powódki proponował jej, aby zamieszkała u niego w S.. Córka nie chciała się na to zgodzić, twierdząc, że będzie miała stamtąd utrudniony dojazd do G.. Powódka zerwała ponadto kontakt ze swoim rodzeństwem i rodziną za strony matki.

(Dowody: - faktury k. 8-10 akt,

- umowa o świadczenie usług oświatowych k. 154-156 akt,

- świadectwo ukończenia technikum k. 228-230 akt,

- zaświadczenie o kontynuowaniu nauki k. 231, 431 akt,

- arkusz ocen słuchacza k. 232-234, 433-437 akt,

- zaświadczenie PUP w G. k. 235 akt,

- pismo PUP w G. k. 297-297v, 422 akt,

- pismo Szkoły Policealnej (...) w G. k. 298 akt,

- świadectwo pracy k. 424-425 akt,

- historia rachunku powódki k. 453-483 akt,

- zeznania świadka Z. U. k. 94 akt,

- zeznania świadka S. U. k. 94-94v akt,

- zeznania świadka G. U. k. 146-147 akt,

- zeznania świadka M. T. k. 147 akt,

- zeznania świadka M. K. k. 147-147v akt,

- przesłuchanie powódki N. K. k. 449-450 akt.)

Pozwana M. U. ma 43 lat. Z wykształcenia jest malarzem budowlanym. Od 2013 r. jest zatrudniona w Spółdzielni Mieszkaniowej w G. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku sprzątacza posesji. W 2021 r. uzyskała dochód z pracy w wysokości 35 845 zł. W 2022 r. jej dochód z pracy wyniósł 39 185 zł. W 2023 r. jej średnie miesięczne wynagrodzenie za pracę wynosiło 3004,28 zł netto. Obecnie jej średnie miesięczne zarobki wynoszą około 3200 zł netto miesięcznie, tj. osiąga minimalne wynagrodzenie za pracę.

Pozwana pobiera świadczenie wychowawcze w wysokości 800 zł na każde z małoletnich dzieci, przy czym świadczenie na małoletniego S. będzie wypłacane do maja 2024 r. Ponadto Fundusz Alimentacyjny wypłaca jej alimenty na małoletnią N. U. w wysokości 500 zł miesięcznie, zaś P. K. przekazuje jej po 450 zł miesięcznie na małoletniego S..

Pozwana wraz z małoletnimi N. U. i S. K. (2) mieszka w wynajętym mieszkaniu w G. przy ul. (...). Opłaty za używanie lokalu wynoszą 1115,16 zł. Ponadto opłaca abonament telewizyjny i internetowy w wysokości około 105 zł miesięcznie. Na jedzenie dla całej rodziny wydaje około 2000 zł miesięcznie. Nie kupuje dzieciom i sobie ubrań, bo jej na to nie stać. S. U. nie pomógł jej w zakupie podręczników szkolnych dla małoletniej N..

Pozwana w trakcie trwania małżeństwa zaciągała liczne zobowiązania finansowe. Obecnie ma do spłaty około 50 000 zł. Raty wynoszą 1500 zł miesięcznie. Pozwana będzie je spłacała jeszcze przez 4 lata. Ze względu na trudną sytuację finansową pozwana pożycza pieniądze od rodziny i znajomych. Stara się odrabiać pożyczki sprzątając.

Pozwana w przeszłości dorabiała sprzątając i zgrabiając trawę w Spółdzielni Mieszkaniowej w G.. Za posprzątanie jednej klatki schodowej zarabiała 12 zł, zaś za zgrabienie trawnika około 400 zł. Obecnie, ze względu na samotne rodzicielstwo, nie ma czasu dorabiać.

M. U. od 2 sierpnia 2021 r. leczy się psychiatrycznie. Początkowo rozpoznano u niej silną reakcję na stres, a następnie zaburzenia depresyjne uwarunkowane reaktywnie. W ciągu pół rok schudła 17 kg. Na skutek wdrożenia laków uzyskano jedynie częściową poprawę samopoczucia. Pozwana nadal przyjmuje leki i regularnie odbywa wizyty u lekarza psychiatry. W sytuacja poruszenia trudnego dla niej tematu córki i męża staje się rozbita emocjonalnie, z silnym poczuciem krzywdy i żalu. Wymaga psychoterapii. Wcześniej nie leczyła się psychiatrycznie.

Pozwana ma zdiagnozowaną nerwicę i arytmię, które nasiliły się po wydarzeniach z lipca 2021 r. Zemdlała w czasie pracy. Grozi jej endoproteza biodra.

Pozwana wielokrotnie próbowała nawiązać kontakt z córką. Pisała do niej, że za nią tęskni. Gdy zadzwoniła do niej z życzeniami urodzinowymi, pozwana w odpowiedzi zażądała oddania roweru.

(Dowód: - harmonogram spłat k. 35-41 akt,

- fotografie k. 109-113 akt,

- zeznanie podatkowe za 2021, 2022, k. 137-141, 310-315 akt,

- zaświadczenie lekarskie lek. psych. k. 136, 415 akt,

- zaświadczenie o zarobkach i zatrudnieniu k. 159, 246-247, 307-308, akt,

- umowa o pracę k. 309 akt,

- karta informacyjna leczenia szpitalnego k. 416-146v akt,

- potwierdzenia dokonania transakcji k. 32-34, 438-442, 445, 447-448 akt,

- wysokość opłat za używanie lokalu k. 31, 443, 446 akt,

- faktura k. 444 akt,

- wiadomości tekstowe k. 114-123, 276-279 akt,

- zeznania świadka M. Z. k. 94v-95 akt,

- zeznania świadka P. K. k. 95, 418-419v akt,

- zeznania świadka A. K. k. 95-95v akt,

- zeznania świadka B. Z. k. 95v akt,

- zeznania świadka M. G. k. 367-368 akt,

- zeznania świadka N. B. k. 417-418 akt,

- zeznania świadka E. H. k. 419v-420 akt,

- przesłuchanie pozwanej M. U. k. 450-451 akt.)

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił w oparciu o okoliczności bezsporne, dowody z dokumentów zgromadzonych w aktach niniejszej sprawy oraz zeznania świadków M. Z., P. K., A. K., B. Z., M. G., N. B., E. H., Z. U., S. U., G. U., M. T., M. K., a także przesłuchanie stron powódki N. K. i pozwanej M. U..

Sąd uznał za wiarygodne dokumenty zgromadzone w toku postępowania - prawdziwość dokumentów nie budziła bowiem wątpliwości i nie była kwestionowana przez strony postępowania.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadków M. Z., P. K., A. K., B. Z., M. G., N. B. i E. H., gdyż były one jasne, logiczne i konsekwentne oraz znajdowały potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym. Mimo, iż pozwana obiecała świadkowi P. K. umorzenie postępowania alimentacyjnego w zamian za złożenie zeznań w niniejszej sprawie, sąd uznał, że były one wiarygodne. Świadek po odebraniu przyrzeczenia podtrzymał wszystko co powiedział wcześniej. Nadto jego zeznania były spójne z zeznaniami innych świadków. Przyznał również uczciwie, że doszło do takiej rozmowy między nim a była żoną.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadków Z. U., S. U., G. U., M. T. i M. K. jedynie w części. Sąd nie dał im wiary w zakresie w jakim twierdzili, że powódka N. K. nie pozostaje w intymnym, a co najmniej romantycznym związku z mężem pozwanej - S. U.. W ocenie sądu powódka ukrywa się ze swoim związkiem, zatem trudno aby znajomi S. U. wiedzieli o romantycznym charakterze ich relacji. W ocenie sądu matka S. U. chciała zaś przedstawić syna w jak najlepszym świetle i z tego względu ukrywała rodzaj relacji łączących powódkę i jej syna. Nadto z zeznań świadka N. B., wynika że powódka spacerowała z mężem pozwanej trzymając się za ręce. Sąd nie ma wątpliwości, że tego rodzaju gest jest przejawem romantycznych uczuć i nie jest to normalne zachowanie dla 21 letniej pasierbicy i dużo starszego ojczyma. Nadto powódka od prawie 3 lat mieszka z mężem pozwanej, mimo iż miała możliwość zamieszkania np. u swojego ojca i w ten sposób niejako ukrócić kierowane pod jej adresem oskarżenia. Ostatecznie w przedstawionej przez świadków i powódkę wersji wydarzeń bark jest jakiegokolwiek wytłumaczenia dlaczego matka miałaby bezpodstawnie oskarżać własną córkę o romans z mężem. Podjęte przez pozwaną stanowcze działania, w tym złożenie pozwu o rozwód, świadczą o tym, że jest ona przekonana o słuszności swoich zarzutów, a z dotychczas zebranego materiału dowodowego nie wynika, żeby miała jakiekolwiek problemy z właściwym postrzeganiem rzeczywistości. Nadto całą tą sytuację przypłaciła zdrowiem psychicznym i znaczną utratą masy ciała. Według lekarza specjalisty psychiatry obajwy psychiczne i somatyczne były objawem silnego stresu, którego doświadczyła pozwana. Ponadto sąd nie dał wiary zeznaniom świadków w zakresie w jakim twierdzili, że matka dopuszczała się przemocy fizycznej i psychicznej wobec córki. Gdyby rzeczywiście S. U. miał takie zastrzeżenia co do wypełniania obowiązków rodzicielskich przez M. U., to nie pozwoliłby na dalsze sprawowanie przez nią opieki nad ich wspólną córką N. U.. Świadek natomiast w sprawie o rozwód wnosi o ustalenie miejsca zamieszkania córki przy matce. Gdyby rzeczywiście pozwana była tak złą matką, jak starał się to przedstawić w swoich zeznaniach, to każdy rozsądny i dbający o swoje dziecko ojciec, obawiał się o dobrostan dziecka i nie chciał, aby to pozwana zajmowała się codzienną opieką i wychowaniem N..

Sąd uznał za wiarygodne zeznania powódki N. K. i pozwanej M. U. w zakresie w jakim znalazło to odzwierciedlenie w ustalonym stanie faktycznym. Sąd nie dał wiary przesłuchaniu powódki w zakresie w jakim twierdziła, że nie tworzy romantycznego związku z mężem pozwanej S. U., a także, że matka stosowała wobec niej przemoc fizyczną i psychiczną. Sąd uznał te zeznania za niewiarygodne z tych samych względów, z których uznał za niewiarygodne zeznania świadków Z. U., S. U., G. U., M. T. i M. K..

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. W pozostałych przypadkach, w myśl art. 133 § 2 k.r.o. uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku. Zakres świadczeń alimentacyjnych wyznaczają natomiast, zgodnie z treścią art. 135 k.r.o., z jednej strony usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, z drugiej zaś rzeczywiste możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego.

Zgodnie przepisem art. 133 § 3 k.r.o. rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. Obowiązek alimentacyjny nie może więc istnieć w sytuacji, gdy jego realizacja powodowałaby niemożność zaspokojenia własnych usprawiedliwionych potrzeb.

Zgodnie z praktyką sądową i doktryną prawniczą usprawiedliwione potrzeby uprawnionego dziecka są oceniane w stosunku do etapu życiowego tego dziecka, przy zestawieniu z zarobkami i majątkowymi możliwościami zobowiązanego rodzica.

Należy wskazać, iż obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka nie jest ograniczony żadnym terminem, w szczególności dojściem alimentowanego do pełnoletności. Nie jest też związany stopniem wykształcenia, w tym sensie, że uprawniony nie traci prawa do alimentowania z chwilą uzyskania określonego podstawowego lub średniego wykształcenia. Jedyną okolicznością, od której uzależnione jest trwanie bądź ustanie tegoż obowiązku jest możliwość samodzielnego utrzymania się dziecka. W przypadku uzyskania przez dziecko faktycznej, realnej zdolności do samodzielnego utrzymania dochodzi do wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego według zasad znajdujących wyraz w art. 133 § 1 k.r.o. Jeżeli dziecko następnie znajduje się w niedostatku, jego uprawnienia alimentacyjne w stosunku do rodziców kształtuje art. 133 § 2 k.r.o., który stanowi, że do świadczeń alimentacyjnych uprawniony jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku.

Zgodnie z art. 144 ¹ k.r.o., stanowiącym lex specialis do dyspozycji art. 5 k.c. zobowiązany może uchylić się od wykonania obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Nie dotyczy to obowiązku rodziców względem ich małoletniego dziecka.

Przepis ten, ustanawiający możliwość uchylenia się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego, stanowi istotne novum w stosunku do stanu prawnego sprzed nowelizacji z dnia 6 listopada 2008 r. Odwołanie się do zasad współżycia społecznego, jest uzasadnione tym, że konstrukcja oceny żądania alimentów nawiązuje do konstrukcji nadużycia prawa podmiotowego, wyrażonej w art. 5 k.c., w którym wskazana została klauzula generalna zasad współżycia społecznego. Przepis ten chroni więc również uzasadniony interes zobowiązanego i środki jego utrzymania przed żądaniem niezasługującym na ochronę.

Przed wejściem w życie tej regulacji orzecznictwo dopuszczało możliwość oddalenia powództwa o alimenty na podstawie art. 5 k.c. W uchwale pełnego składu Izby Cywilnej i Administracyjnej z 16.12.1987 r., III CZP 91/86, OSNC 1988/4, poz. 42 Sąd Najwyższy wskazał, że dopuszczalne jest oddalenie powództwa o alimenty w całości lub w części w razie rażąco niewłaściwego - budzącego powszechną dezaprobatę - postępowania osoby uprawnionej do alimentów. Jednocześnie Sąd Najwyższy w wytycznych wskazał, jakie rażąco niewłaściwe zachowania uprawnionego mogłyby być podstawą oddalenia powództwa o alimenty; i tak zachowania te mogłyby polegać na zachowaniach godzących w życie i zdrowie członka rodziny, zachowaniach naruszających godność, dobre imię i inne dobra osobiste człowieka, zachowaniach polegających na zawinionym popadnięciu w niedostatek lub umyślnym wywołaniu sytuacji prowadzącej do żądania alimentów. Zdaniem Sądu Najwyższego wyrażonego w powyższych wytycznych nie można zakładać, ażeby osoba doznająca krzywdy w każdym przypadku mimo to była zobowiązana do świadczeń alimentacyjnych na rzecz osoby, od której doznaje krzywdy.

Po przeanalizowaniu zebranego w sprawie materiału dowodnego, sąd doszedł do przekonania, iż taka sytuacja ma miejsce w niniejszym postępowaniu. W ocenie sądu zgromadzony materiał dowodowy pozwala na ustalenie, że powódka N. K. pozostaje co najmniej w romantycznym związku z mężem pozwanej S. U.. Sąd nie ma wątpliwości, że postępowanie powódki N. K. (jak i S. U., który jako osoba starsza i bardziej dojrzała emocjonalnie, powinien wykazać się większą refleksją i odpowiedzialnością) stanowi naruszenie zasad współżycia społecznego. Nieuzasadnione byłoby uznanie powództwa i obarczenie M. U. kosztami utrzymania córki, która związała się z jej mężem, nie interesuje się jej losem i nie dokładała starań w celu jakiegokolwiek pojednania. Podkreślić należy, że pozwana M. U. wielokrotnie wyciągała rękę do córki, pragnąc się z nią pogodzić, co powódka całkowicie ignorowała. Nigdy nie zdobyła się nawet na odwagę, aby uczciwie przyznać się do swojego niewłaściwego postępowania i przeprosić matkę. Obecnie powódka nie interesuje się losem matki, nie chce utrzymywać z nią kontaktu, ignoruje ją podczas przypadkowych spotkań. W ocenie sądu, postępowanie powódki zarówno w lipcu 2021 r., jak i w trakcie całego niniejszego postępowania, świadczy o całkowitym braku refleksji, jaką krzywdę wyrządziła swoim postępowaniem własnej matce, a pośrednio także rodzeństwu. Zamiast tego powódka skupia się na wyolbrzymianiu rzekomych błędów wychowawczych, które popełniała wobec niej w przeszłości pozwana. W ocenie sądu, jest to wyłącznie próba racjonalizacji podejmowanych przez nią decyzji. Sąd miał na uwadze również problemy zdrowia psychicznego, których pozwana doświadczyła w wyniku odkrycia romansu męża i córki. Pozwana popadła w depresję i wymaga farmakoterapii. Ponadto somatycznym objawem stresu, którego doświadczyła była gwałtowana utrata wagi i nasilenie arytmii. W ocenie sądu zachowanie powódki pośrednio godziło w zdrowie pozwanej.

W tej sytuacji sąd nie ma wątpliwości, że konsekwencje zachowania powódki były wystarczająco dotkliwe dla pozwanej, że zasądzenie na jej rzecz alimentów od matki stanowiłoby w niniejszej sytuacji rażące naruszenie zasad współżycia społecznego.

Ponadto sąd pragnie wskazać, że w ocenie sądu powódka jest już w stanie utrzymać się samodzielnie. Powódka ma 21 lat, zwód technika hotelarstwa i jest osobą zdrową, w pełni zdolną do pracy. W czerwcu 2024 r. kończy zaoczną naukę w Szkole Policealnej Centrum (...) w G. na kierunku technika usług kosmetycznych. Jest zarejestrowana jako bezrobotna. Sąd nie ma wątpliwości, że pozwana przy dołożeniu odpowiedniej staranność ma możliwość podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu. Oczywiście, ze względu na brak matury nie może podjąć studiów wyższych, a jej możliwości podjęcia pracy są nieco ograniczone, jednak powódka miała wystarczająco dużo czasu aby przygotować się ponownie do tego egzaminu i pomyślnie do niego przystąpić. Sąd stoi również na stanowisku, że gdyby powódce rzeczywiście zależało na znalezieniu zatrudnienia, to przyjęłaby ofertę pracy w C., choćby po to, aby uzyskać jakieś doświadczenie zawodowe. Nadto pozwana regularnie dokonuje wpłat na konto bankowe w średniej wysokości ok. 800 zł miesięcznie, zatem musi posiadać jakieś dodatkowe źródło dochodu oprócz alimentów i środków z (...) w G.. W ocenie sądu, powódka uzyskała samodzielność gospodarczą i winna utrzymywać się samodzielnie.

Zauważyć również należy, że ewentualne ambicje powódki co do dalszego kształcenia, w tym osiągnięcia wyższego wykształcenia, powinny iść w parze z osiągnięciami w nauce. Należyte przygotowanie powódki do przyszłej pracy zawodowej mogłoby obejmować studia wyższe, jeżeli jej uzdolnienia, ambicje i wytrwałość okazałyby się wystarczające do tego, ażeby studia te nie tylko rozpocząć, ale i kontynuować, i pomyślnie zakończyć. W ocenie sądu, dotychczasowe decyzje życiowe pozwanej nie wskazują na to, aby rzeczywiście chciała uzyskać wyższe wykształcenie, a podejmowana przez nią zaoczna nauka a zarazem niechęć do podjęcia pracy zarobkowej, miały jedynie na celu wykazanie przesłanek istnienia obowiązku alimentacyjnego.

Zdaniem sądu, powódka nie wykazała również, aby znajdowała się w stanie niedostatku. Powódka nie zdecydowała się na podjęcie stałej i pewnej pracy, woląc pozostawać na utrzymaniu innych, jednak ta decyzja nie została podyktowana koniecznością.

Biorąc powyższe pod uwagę, sąd stwierdził, iż brak podstaw do zasądzenia alimentów od pozwanej na rzecz powódki i powództwo, na podstawie powołanych przepisów oddalił, co znalazło wyraz w punkcie I. sentencji wyroku

O nieuiszczonych kosztach sądowych Sąd orzekł na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, obciążając nimi Skarb Państwa (punkt II. sentencji wyroku).

Sąd orzekł jak w punkcie III. sentencji wyroku na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z § 4 ppkt 9 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2023.1964 t.j.).

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować,

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. powódki - przez PI,

3.  akta przedstawić z wpływem lub za 14 dni od e.p.o.

G., dn. 26.04.2024 r.